Boeken van Leonardo Sciascia

Overzicht

• 1912+1 - 1912+1
• Candido, of Een droom die begon op Sicilië - Candido, ovvero Un sogno fatto in Sicilia
• De context - Il contesto
• De dag van de uil - Il giorno della civetta
• De dood van Raymond Roussel - Atti relativi alla morte di raymond Roussel
• De protocollen van Egypte - Il consiglio d'Egitto
• De ridder en de dood - Il cavaliere e la morte
• De verdwijning van Majorana - La scomparsa di Majorana
• De wijnrode zee - Il mare colore del vino
• Een duidelijke zaak - Una storia semplice
• Het theater van het geheugen - Il teatro della memoria
• Ieder het zijne - A ciascuno il suo
• Open deuren - Porte aperte
• Todo modo - Todo modo

Non-Fictie

• De zaak Aldo Moro - L'affaire Moro

Dubbel uitgegeven titels

• De doodmakers - zie De dag van de uil
• De raad van Egypte - zie De protocollen van Egypte

Overzicht

1912+1

1

1912+1

San Remo, 8 november 1913. Gravin Maria Tiepolo, echtgenote van een kapitein bij het keurkorps Bersaglieri, doodt met een revolverschot de jonge oppasser van haar man. Zelfverdediging tegen ongewenste avances? De gewelddadige streep onder een al te ver gedreven romance? Hoe dan ook, het geruchtmakende proces tegen de beeldschone officiersvrouw resulteert in vrijspraak.

Sciascia - die met een knipoog naar d'Annunzio het jaartal 1913 verandert in 1912+1 - belicht deze gebeurtenis vanuit de politieke en sociale realiteit van het Italië uit die jaren. Hij zet het strafproces naar zijn hand door het te doen uitlopen in een ironische hekeling van schijnheiligheid en machtsverhoudingen.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: 1912+1
Eerste uitgave: 1986
ISBN/EAN: 9789063032470
Uitgever: Kritak

Candido, of Een droom die begon op Sicilië

1

Candido, of Een droom die begon op Sicilië

Candido verwijst rechtstreeks naar Candide van Voltaire, de snelle en lichtvoetige 'conto-philosophique'. Candido is een Siciliaan van goede familie, geboren in de nacht van de geallieerde landing in 1943, die bij een bezoek aan Parijs in 1977 de mythe van mei '68 opnieuw voor zich ziet.

Het centrale thema is de ontoereikendheid van interpretatie-schema's, aangedragen door filosofen en politici, vervormd tot dogma's en formules. 'De dingen zijn eenvoudig', zegt Candido. Dat willen doordringen tot het hart van de dingen bezorgt hem al zijn narigheid.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Candido, ovvero Un sogno fatto in Sicilia
Eerste uitgave: 1977
ISBN/EAN: 9789062905539
Uitgever: Lotus

De context

1

De context

De openbare aanklager Varga wordt op een milde avond in mei, tussen tien uur en middernacht, door een schot in het hart geveld. De bisschop noemt hem een voorbeeldig mens en de briljante inspecteur Rogas wordt op de zaak gezet. Dan wordt op het strand van Aves het lijk van een vooraanstaand rechter gevonden. Ook hij is door het hart geschoten. En meerdere magistraten volgen.

Rogas vermoedt een verband met de veroordeling van een apotheker wegens poging tot moord op zijn vrouw. Maar in een roman, die gaat over de macht en het gebruik van de macht, wordt Rogas door zijn superieuren de juiste weg gewezen.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Il contesto
Eerste uitgave: 1971
ISBN/EAN: 9789076270500
Uitgever: Serena Libri

De dag van de uil

1

De dag van de uil

De dag van de uil is het verhaal van de botsing tussen een inspecteur van de Carabinieri en de talrijke machtigen op Sicilië en in Rome. Recht, dat is het toevallige humeur van een machthebber.

Tien minuten later stond de broodjesman voor de wachtmeester: het gezicht van een man die uit een volkomen onschuldige slaap gewekt was.
'Was hij erbij?' vroeg de wachtmeester aan de conducteur.
'Hij was erbij,' zei de conducteur, starend naar de punt van zijn schoen.
'Welnu,' zei de wachtmeester vaderlijk, 'vanmorgen ben jij, zoals altijd, broodjes komen verkopen, hier bij de eerste bus naar Palermo, zoals altijd...'
'Ik heb een vergunning,' zei de broodjesman.
'Dat weet ik,' zei de wachtmeester, terwijl hij zijn ogen ten hemel sloeg, 'maar het gaat me niet om de vergunning. Ik wil maar één ding weten, dat vertel je me en dan laat ik je weer gaan: wie heeft er geschoten?'
'Hoezo?' vroeg de broodjesman, verbaasd en nieuwsgierig, 'is er geschoten?' 

 

* Dit boek is ook uitgegeven onder een andere titel (zie dubbel uitgegeven titels).

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Il giorno della civetta
Eerste uitgave: 1961
ISBN/EAN: 9789076270036
Uitgever: Serena Libri

De dood van Raymond Roussel

1

De dood van Raymond Roussel

Op de ochtend van de 14e juli 1933 word in kamer 224 van het Grand Hotel des Palmes in Palermo het levenloze lichaam van Raymond Roussel aangetroffen. Het lijk ligt op een matras op de vloer. De Franse schrijver, die aan neurasthenie leed, was samen met zijn vriendin Charlotte Frédez in Palermo neergestreken om op krachten te komen.

Op een tafeltje liggen twee lege buisjes Soneryl. De doodsoorzaak is volgens de verbalen dan ook een overdosis. Maar Sciascia sluit een andere oorzaak niet uit. De chauffeur van Roussel is na zijn dood verdwenen en het gedrag van Charlotte Frédez roept vragen op.

* Dit is een dubbelroman met Het theater van het geheugen.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Atti relativi alla morte di raymond Roussel
Eerste uitgave: 1971
ISBN/EAN: 9789076270395
Uitgever: Serena Libri

De protocollen van Egypte

Leuk

De protocollen van Egypte

Palermo, 1783. De onderkoning van Sicilië ontvangt een Marokkaans ambassadeur. Als tolk schakelt hij de straatarme monnik Giuseppe Vella in. Vella spreekt maar een heel klein beetje Arabisch. Ondanks enkele gênante vertaalfouten weet hij zich te redden. De Marokkaanse ambassadeur schenkt de onderkoning een antieke codex, ‘De protocollen van Egypte’ getiteld, uit de tijd van de Arabische heerschappij in het zuiden van Europa. Vella krijgt de opdracht de codex te vertalen. Hij wordt gegrepen door een plan: als hij de codex op een dusdanige manier vertaalt dat de inhoud de onderkoning bevalt, is zijn broodje gebakken.

Zo begint een oefening op het slappe koord. Terwijl om hem heen de achterdocht én de jaloezie toenemen, verzint Vella zijn eigen versie van het Arabisch om het bedrog beter te verbergen.

De protocollen van Egypte is een historische detectiveroman, een politieke fabel, een hilarisch verhaal van gekonkel en achterklap, een verre-van-episch gevecht tussen gevestigde belangen en de krachten van verandering die zich snel zullen laten voelen, in de vorm van de Franse Revolutie.

 

* Dit boek is ook uitgegeven onder een andere titel (zie dubbel uitgegeven titels).

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Il consiglio d'Egitto
Eerste uitgave: 1963
ISBN/EAN: 9789052404752
Uitgever: Houtekiet

De ridder en de dood

1

De ridder en de dood

In De ridder en de dood wordt een advocaat vermoord. Hij werd het laatst gezien aan een feestdis waar hij naast een mooie dame zat, zeer tot ongenoegen van een industrieel die hem die plaats benijdde en hem prompt een kaartje overhandigde met daarop de tekst 'Ik maak je van kant'. De politie denkt alweer met 'een duidelijke zaak' te maken te hebben.

* Dit verhaal is ook opgenomen in het boek Een duidelijke zaak.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Il cavaliere e la morte
Eerste uitgave: 1988
ISBN/EAN: 9789065512321
Uitgever: Goossens

De verdwijning van Majorana

1

De verdwijning van Majorana

Het geval betrof, zoals bureaucratisch werd gedefinieerd onder het kopje 'onderwerp' en derhalve objectief, een 'verdwijning met intentie tot zelfmoord'. Er viel niets te voorkomen noch te straffen; het was alleen dat er een lijk moest worden gevonden.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: La scomparsa di Majorana
Eerste uitgave: 1975
ISBN/EAN: 9789076270050
Uitgever: Serena Libri

De wijnrode zee

3

De wijnrode zee

In De wijnrode zee heeft Leonardo Sciascia een reeks van 13 verhalen bijeen gebracht, die als het ware een resumé vormen van de thema's en verteltechnieken die hem het dierbaarst zijn. Aan de buitenkant zijn het misdaadverhalen, genre-stukjes, filosofisch getinte vertellingen, historische romans-in-het-klein.

Maar altijd gaat de 'ontspanning' hand in hand met de vragen en de uitdaging van een lucide en kritische geest. De onderstroom is ironisch, het geheel is doortrokken van mededogen, oprechte verontwaardiging en verborgen melancholie.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Il mare colore del vino
Eerste uitgave: 1973
ISBN/EAN: 9789062905225
Uitgever: Lotus

Een duidelijke zaak

3

Een duidelijke zaak

In een vervallen villa vinden de carabinieri het lijk van een man. De hoofdcommissaris verklaart dat het een duidelijk geval van zelfmoord betreft en dat de zaak afgesloten kan worden. Maar een pientere brigadier vertrouwt het niet en gaat op onderzoek uit. Zijn pogingen de zaak te verhelderen worden niet op prijs gesteld.

* Dit boek bevat ook het verhaal De ridder en de dood.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Una storia semplice
Eerste uitgave: 1989
ISBN/EAN: 9789076270173
Uitgever: Serena Libri

Het theater van het geheugen

1

Het theater van het geheugen

Op 10 maart 1926 wordt een man aangehouden die op de joodse begraafplaats van Turijn een bronzen vaas heeft gestolen. Hij lijkt aan geheugenverlies te lijden en niet te weten wie hij is. Voorlopig heet hij nr 44170. Een weekblad publiceert een foto van hem met de vraag: Wie kent deze man?

Twee vrouwen reageren: Giulia Canella, de welgestelde echtgenote van een in de oorlog vermiste professor; en Rosa Negro, de behoeftige echtgenote van de voortvluchtige oplichter Mario Bruneri. De man geeft de voorkeur aan mevrouw Canella.

Dit is het begin van een bizarre jarenlange juridische twist tussen de 'Canellianen' en de 'Brunerianen'. De man deelt ondertussen het bed met mevrouw Canella en verwekt drie kinderen bij haar. Pas in 1931 valt het doek: het Hof van Cassatie verklaart dat nr 44170 "was, is en zal zijn Mario Bruneri".

* Dit is een dubbelroman met De dood van Raymond Roussel.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Il teatro della memoria
Eerste uitgave: 1981
ISBN/EAN: 9789076270395
Uitgever: Serena Libri

Ieder het zijne

2

Ieder het zijne

Sciascia vertelt het verhaal van een rustige en teruggetrokken levende leraar, die zich na de moord op twee van zijn kennissen op eigen houtje begint te verdiepen in de motieven voor de dubbele moord.

Hij krijgt steeds meer belangstelling voor de aantrekkelijke weduwe van een van de slachtoffers en gaat zo discreet mogelijk op onderzoek uit in het dorp waar het verhaal zich afspeelt.

De brief kwam met de middagbestelling. De postbode legde eerst het reclamedrukwerk op de toonbank; toen, heel voorzichtig, alsof er gevaar bestond dat hij zou ontploffen, de brief: gele envelop, adres in drukletters.
'Deze brief bevalt me niet', zei de postbode.
De apotheker keek van zijn krant op, nam zijn bril af. 'Wat is er?'
'Ik zeg dat deze brief me niet bevalt.'
Zonder hem aan te raken boog de apotheker voorover om hem te bekijken, zette zijn bril weer op, bekeek hem opnieuw.
'Waarom bevalt hij je niet?'
'Hij is hier op de bus gedaan, vannacht of vanmorgen vroeg; en het adres is uit een vel papier met het briefhoofd van de apotheek geknipt. Het is een anonieme brief.'
'Een anonieme brief', echode de apotheker. Hij had de brief nog niet aangeraakt, maar reeds verscheurde die zijn huiselijk leven, daalde als een vernietigende bliksemschicht neer.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: A ciascuno il suo
Eerste uitgave: 1966
ISBN/EAN: 9789076270234
Uitgever: Serena Libri

Open deuren

2

Open deuren

In de roman Open deuren moet een rechter in de dagen van het Italiaanse fascisme een driedubbele moord berechten. Voor de machthebbers staat vast dat de dader de doodstraf moet krijgen. Maar de rechter, gedreven door zijn opvattingen over recht en rechtsgang, en zijn diepe overtuiging dat in geen enkele samenleving moord met moord mag worden vergolden, verzet zich koppig tegen de druk van het tot hysterie opgezweepte publiek. Ook weerstaat hij de partijbonzen, die de doodstraf willen aangrijpen als bewijs van hun zorg voor een ‘veilige samenleving’.

* Bron boekbeschrijving: De Groene Amsterdammer d.d. 17-02-2016.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Porte aperte
Eerste uitgave: 1987
ISBN/EAN: 9789065512239
Uitgever: Goossens / Kritak

Todo modo

1

Todo modo

Volgens Ignatius van Loyola zijn spirituele oefeningen de beste manier om je te voegen naar de wil van God: 'Todo modo, todo modo, todo modo para buscar y hallar la voluntad divina...'

Een groep vrome notabelen, industriëlen en hoogwaardigheidsbekleders, gaat een week in retraite in een afgelegen hotel onder leiding van don Gaetano, een machtig priester met eigen opvattingen over de liefde en over het christendom. Tussen de spirituele oefeningen door wordt lekker gegeten en bij sommige notabelen komen blonde schoonheden de nacht opfleuren.

Dan gebeurt het: tijdens een heftig gezamenlijk gebed wordt een van de vrome notabelen vermoord. Een dag later valt een tweede illustere gast vanaf de achtste verdieping te pletter.

Machtigen onder elkaar. De commissaris kijkt er niet van op: vrome mensen, die met het misboek in de hand, dat zijn de ergste...

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: Todo modo
Eerste uitgave: 1974
ISBN/EAN: 9789076270272
Uitgever: Serena Libri

Non-Fictie

De zaak Aldo Moro

2

De zaak Aldo Moro

"Als deze misdaad werd begaan, zou zich een verschrikkelijke spiraal ontwikkelen, waaraan jullie niet het hoofd zouden kunnen bieden. Jullie zouden erdoor worden meegesleept", schreef de door de Rode Brigades ontvoerde en sinds meer dan een maand in een 'volksgevangenis' vastgehouden Aldo Moro op 21 april 1978 aan het bestuur van de Italiaanse christendemocratische partij.

Via een analyse van de door Moro tijdens zijn gevangenschap geschreven brieven en de communiqué's van de Rode Brigades, toont Leonardo Sciascia aan dat een uitweg mogelijk was. Het door de Rode Brigades bekendgemaakte aanbod tot uitwisseling moest in ernst worden genomen. Beter nog, ze zouden met enkele of zelfs met één enkele van de dertien door hen geëiste gevangenen genoegen hebben genomen. Want Aldo Moro, eminent politicus, had bij zijn bewakers twijfel en onzekerheid weten te zaaien.

De Italiaanse regering, de politieke partijen (met uitzondering van de socialisten) en paus Paulus VI delen dus een verpletterende verantwoordelijkheid. Men moet het betoog van Sciascia stap voor stap volgen: als hij thans opkomt voor de voorzitter van de Democrazia Cristiana die hij op politiek gebied altijd heeft bestreden, is dat omdat in deze duistere affaire alleen Aldo Moro blijk heeft gegeven van luciditeit. En ook als enige heeft hij blijk gegeven van doodgewone menselijkheid, door minder zijn eigen leven te verdedigen dan de waarde van het menselijk leven tegenover alle machtsapparaten.

In deze 'verschrikkelijke spiraal', waarin Italië en heel Europa ongetwijfeld terecht zijn gekomen, zal de schim van Aldo Moro zich niet licht doen vergeten.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: L'affaire Moro
Eerste uitgave: 1978
ISBN/EAN: 9789062908929
Uitgever: Lotus

Dubbel uitgegeven titels

De doodmakers

Leuk

De doodmakers

Zie voor de beschrijving van dit boek: De dag van de uil.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: zie De dag van de uil
Eerste uitgave: 1961
ISBN/EAN: Nvt
Uitgever: Wereldbibliotheek

De raad van Egypte

1

De raad van Egypte

Zie voor de beschrijving van dit boek: De protocollen van Egypte.

Schrijver: Leonardo Sciascia
Oorspronkelijke titel: zie De protocollen van Egypte
Eerste uitgave: 1963
ISBN/EAN: 9789076270326
Uitgever: Serena Libri