Boeken van Maryse Condé

Overzicht

• Bovenwindse hoogten - La migration des coeurs
• De pelgrimage van Veronica - Hérémakhonon
• De laatste koningszoon - Les derniers rois mages
• De Watergodin - La Belle Créole
• Het evangelie van de nieuwe wereld - L'Évangile du nouveau monde
• Het onwaarschijnlijke en droevige lot van Ivan en Ivana - Le fabuleux et triste destin d'Ivan et Ivana
• Het valse leven - La vie scélérate
• Kolonie De Nieuwe Wereld - La colonie du nouveau monde
• Tituba, de zwarte heks van Salem - Moi, Tituba sorcière...
• Tocht door de Mangrove - Traversée de la Mangrove
• Tot het water stijgt - En attendant la montée des eaux

Ségou

1. De aarden wallen - Les murailles de terre
2. De verkruimelde aarde - La terre en miettes

Non-Fictie

• De open plek - Tim tim? Bois sec!
• Guadeloupe - Le coeur à rire et à pleurer

Dubbel uitgegeven titels

• Heremakhonon: wacht op het geluk - zie De pelgrimage van Veronica

Overzicht

Bovenwindse hoogten

2

Bovenwindse hoogten

Heathcliff komt opnieuw tot leven in de zwarte vondeling Razyé, en Cuba en Guadeloupe aan het eind van de negentiende eeuw vormen het Caribische decor voor zijn vernietigende passie voor de kleine mulattin Cathy.

Met behoud van de emotionele kracht van het oorspronkelijke verhaal biedt Maryse Condé een levendig toneel met dramatische waarheden van een veranderde maatschappij; mysterieuze krachten van het geloof, gewortelde vijandschappen en rivaliteiten tussen families en bovenal de alles verterende liefde tussen Razyé en Cathy.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: La migration des coeurs
Eerste uitgave: 1995
ISBN/EAN: 9789062654598
Uitgever: In de Knipscheer

De pelgrimage van Veronica

Leuk

De pelgrimage van Veronica

'Ik ga niet meer terug naar Ségou. Ik wil niet dat de mensen me in deze toestand zien. Ik lees, wat moet ik anders? Ik lees mandingo-heldendichten. Die voorouders waren misschien de mijne - en dan ben ik geen bastaard. Lezen. Ik moet proberen te lezen.'

De Antilliaanse Veronica gaat naar een Afrikaans land om les te geven en tegelijk 'de voorouder' te zoeken. Ze denkt hem te vinden in Ibrhima Soray, de minister van Defensie. Maar als deze minnaar een opstand van haar studenten hardhandig de kop indrukt beseft ze haar vergissing.

 

* Dit boek is ook uitgegeven onder een andere titel (zie dubbel uitgegeven titels).

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: Hérémakhonon
Eerste uitgave: 1976
ISBN/EAN: 9789062657063
Uitgever: In de Knipscheer

De laatste koningszoon

2

De laatste koningszoon

Op Guadeloupe vereert een Antilliaanse familie hun voorvader die lang geleden de koning was van het Afrikaanse land Dahomey. Zijn portret prijkt al decennia lang boven het buffet. Door de jaren heen is er een ware cultus ontstaan en zijn afstammelingen blijven zijn naam eren met een exotische ritueel dat in de loop der tijden echter meer lachwekkend dan heilig is geworden.

Tegen deze kleurrijke achtergrond speelt het verhaal van Spéro en zijn Amerikaanse vrouw Debbie. Spéro is kunstenaar, en de achterkleinzoon van de Afrikaanse koning. Zijn aftamming blijkt to op heden een grote invloed op zijn persoonlijk leven te hebben, maar zijn intellectuele vrouw verwijt hem dat hij niet op de hoogte is van de 'echte' zwarte geschiedenis.

Met veel warmte en humor vertelt Maryse Condé het verhaal van een familie waarvan het verleden op allerlei manieren zijn uitwerking heeft op het heden. Door de ingenieuze structuur, waarbij de gebeurtenissen in het heden worden afgewisseld met flashbacks en notities uit het verleden, leidt Spéro's zoektocht langzaamaan naar de wortels van zijn bestaan.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: Les derniers rois mages
Eerste uitgave: 1993
ISBN/EAN: 9789062654154
Uitgever: In de Knipscheer

De Watergodin

4

De Watergodin

De jonge tuinman Dieudonné wordt vrijgesproken van de moord op zijn werkgeefster en minnares, een rijke blanke vrouw. Maar de herwonnen vrijheid maakt hem niet gelukkig. Hij heeft geen toekomstperspectieven en voelt zich door iedereen in de steek gelaten.

Verloren dwaalt hij rond door de wijken van Port-Mahault, een havenstad op een Caraïbisch eiland dat is lamgelegd is door stakingen en waar honden en jeugdbendes de nacht onveilig maken. Uiteindelijk zoekt hij zijn toevlucht op De Watergodin, de zeilboot die voor hem de herinnering vormt aan betere tijden.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: La Belle Créole
Eerste uitgave: 2001
ISBN/EAN: 9789044501971
Uitgever: De Geus

Het evangelie van de nieuwe wereld

1

Het evangelie van de nieuwe wereld

Laten we dromen. De geschiedenis van de wereld is nog niet voorbij...

Op paaszondag lag een pasgeboren kind op het stro, tussen de hoeven van de ezel, die het met zijn adem verwarmde. Mevrouw Ballandra vouwde haar handen en mompelde: ‘Een wonder! Dit is een geschenk van God dat ik niet verwachtte, ik zal je Pascal noemen.’

De pasgeborene was heel mooi, met een bruine teint, steil zwart haar en grijsgroene ogen, zoals de zee die het land omgaf. Zijn schoonheid was niet de enige oorzaak van de algehele nieuwsgierigheid; een hardnekkig gerucht won steeds meer terrein. Deze zaak was onnatuurlijk.

Wat is Pascals missie? Is hij echt de zoon van God? Kan hij het lot van de mensen veranderen, hun leed verzachten en de wereld rechtvaardiger maken? Wat zal dit evangelie van de nieuwe wereld ons leren over onze aard en onze toekomst?

Met haar meedogenloze scherpte geeft Maryse Condé haar lezers mee dat liefde en broederschap nog steeds de meest buitengewone en verlossende krachten van de mens zijn.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: L'Évangile du nouveau monde
Eerste uitgave: 2021
ISBN/EAN: 9789083233802
Uitgever: Orlando

Het onwaarschijnlijke en droevige lot van Ivan en Ivana

2

Het onwaarschijnlijke en droevige lot van Ivan en Ivana

Ivan en Ivana zijn een tweeling, geboren in Guadeloupe. Hun hele leven hebben ze een uitzonderlijk sterke band, zo sterk zelfs dat ze bang worden voor hun eigen gevoelens. Het 'onwaarschijnlijke en droevige lot' leidt ze via Ségou in Mali naar Parijs, waar hun wegen zich scheiden.

De aanvankelijk kleine verschillen tussen de tweeling leiden tot dramatisch verschillende keuzes in het leven. Ivana kiest er met haar jeugdige altruïsme en enthousiasme voor naar de politieacademie te gaan; Ivan, afgestompt door zijn ervaringen met afwijzing en uitbuiting, kiest het pad van radicalisering en terrorisme.

Ivan en Ivana, de tweeling die niet zonder en niet met elkaar kan leven, worden daders en slachtoffers bij een golf van gewelddadige aanslagen.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: Le fabuleux et triste destin d'Ivan et Ivana
Eerste uitgave: 2017
ISBN/EAN: 9789493081062
Ebook: 9789493081055
Uitgever: Orlando

Het valse leven

4

Het valse leven

Albert... hoe oud was hij toen? Ongeveer twaalf... stond huilend in een hoek naar zijn vader te staren, en de mensen dachten dat hij huilde uit berouw omdat hij zijn vader zo vaak kwaad had gemaakt. Ze hadden geen idee dat de kleine jongen zich een eed zwoer. Dat hij niet zo zou leven en sterven als Mano. Hij zou weggaan van de plantage. Ergens anders een nieuw leven beginnen.

Albert houdt zijn woord: na jaren net als zijn vader op een suikerplantage te hebben gewerkt, vertrekt hij op een dag van Guadeloupe naar Panama, als kanaalarbeider. Daarmee begint een soms heroïsche, soms tragische, soms komische strijd tegen 'het valse leven', die we in dit boek over een spanne van vier generaties kunnen meebeleven.

Albert wordt de stichter van een familie die in veel opzichten geslaagd is, maar toch verscheurd raakt, doordat ieder zich op eigen wijze probeert te wapenen tegen de valse streken van het leven. De imponerende daadkracht is moeilijk te scheiden van een wanhoop die hen drijft tot bezeten arbeid, tot roekeloos politiek activisme, of tot een vlucht in hersenschimmen, in een pose of in de dood...

Van alle twisten die de Caribische samenlevingen nog steeds verdelen, legt Maryse Condé in deze wonderlijke familiegeschiedenis de wortels bloot. De geschiedenis van de familie Louis is tevens die van de moeizame integratie van zwarte Antillianen in Frankrijk en die van de vorming van een sociale bovenlaag op de Antillen.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: La vie scélérate
Eerste uitgave: 1987
ISBN/EAN: 9789062653898
Uitgever: In de Knipscheer

Kolonie De Nieuwe Wereld

Leuk

Kolonie De Nieuwe Wereld

Aton is net uit de gevangenis in Guadeloupe ontslagen, waar hij, op beschuldiging van teleurgestelde sekteleden van zijn eens bloeiende commune, een straf heeft uitgezeten wegens vermeend seksueel misbruik van vrouwen en kinderen. Met zijn vrouw en kinderen en nog twee getrouwe volgelingen vertrekt hij naar Colombia. De bewoners van Santa Maria vinden de nieuwkomers - die slechts gekleed gaan in lendendoek, wilde rasta-achtige haren dragen en bizarre rituelen uitvoeren - nogal vreemd en hangen bij wijze van spot aan het hek rond het terrein het bordje Kolonie De Nieuwe Wereld.

Aton probeert zijn leven opnieuw in dienst te stellen van de Zonnegod, wiens zoon hij zegt te zijn, en het geloof in de uiteindelijke terugkeer naar het Beloofde Land Egypte levend te houden. Maar de kiem van verdeeldheid is in kleinste kring al gezaaid: zijn vrouw is hem in Guadeloupe ontrouw geweest met een blanke. De sekte groeit nog wel, met twee Duitsers en met een viertal vluchtelingen uit Haïti, maar langzaamaan komt Aton tot het besef dat de verhuizing van de kolonie naar Egypte een utopie is en ziet hij voor zijn sekte nog maar één oplossing.

Kolonie De Nieuwe Wereld is een prachtig gecomponeerde roman waarin Maryse Condé de diversiteit van de vereerders van de Zonnegod, hun onderlinge liefdes en ruzies, van alle kanten belicht en tevens haarscherp de aanvankelijke macht van hun leider en hun uiteindelijke verdeeldheid van de commune toont - als was het een blauwdruk van de tragiek van de Zuid-Amerikaanse en Caribische wereld zelf.

Opnieuw is Maryse Condé erin geslaagd een universeel thema te plaatsen in haar eigen Caribische regio en te verwerken tot een zeer leesbare, volstrekt eigentijdse roman.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: La colonie du nouveau monde
Eerste uitgave: 1993
ISBN/EAN: 9789062654369
Uitgever: In de Knipscheer

Tituba, de zwarte heks van Salem

2

Tituba, de zwarte heks van Salem

Maryse Condé baseert zich in Tituba, de zwarte heks van Salem op historische documenten van de berucht geworden heksenprocessen die in 1692 in Amerika hebben plaatsgevonden en welke historie Arthur Miller in de jaren vijftig inspireerden tot zijn befaamde toneelstuk The Crucible (De heksen van Salem).

'Ik voelde dat in deze processen tegen de heksen van Salem, die zoveel inkt zouden doen vloeien, die de nieuwsgierigheid en het medelijden van toekomstige generaties zouden opwekken en voor iedereen het meest waarachtige blijk van een lichtgelovig en barbaars tijdperk zouden worden, mijn naam slechts die van een onbelangrijk bijfiguur zou zijn. Hier en daar zou men kunnen lezen dat er 'een slavin van Antilliaanse oorsprong die waarschijnlijk aan voodoo deed' was geweest.'
Aldus de 'profetie' van de hoofdpersoon Tituba, de zwarte heks van Salem.

Maryse Condé: 'Wat mij in de figuur van Tituba fascineerde was het feit dat zij als enige zwarte heks volledig door de geschiedenis was vergeten. Alle andere, blanke heksen zijn later gerehabiliteerd, maar niemand bekommerde zich om Tituba. Ik heb geprobeerd een heldin van haar te maken door Tituba in een compleet verbeelde reconstructie een plaats in de geschiedenis te geven.'

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: Moi, Tituba sorcière...
Eerste uitgave: 1986
ISBN/EAN: 9789062652983
Uitgever: In de Knipscheer

Tocht door de Mangrove

Leuk

Tocht door de Mangrove

Francis Sancher, een excentrieke en levensmoede Cubaanse schrijver, heeft zich in het gehucht Rivière au Sel op Guadeloupe gevestigd. Daar heeft hij een huis geërfd dat bekend staat als spookhuis. Desondanks voelt een aantal kleurrijke dorpsbewoners zich tot hem aangetrokken, maar geen van hen dringt werkelijk tot hem door en niemand weet precies waardoor hij zo gekweld wordt.

Als Francis plotseling onder raadselachtige omstandigheden overlijdt, komen deze vrienden bijeen voor de nachtwake. Hun gedachten en herinneringen vormen samen een prachtig caleidoscopisch beeld van een dorpsgemeenschap op de Antillen, met z'n angst voor het occulte, z'n roddelcircuit en z'n outcasts.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: Traversée de la Mangrove
Eerste uitgave: 1989
ISBN/EAN: 9789062653485
Uitgever: In de Knipscheer

Tot het water stijgt

Leuk

Tot het water stijgt

De arts Babakar woont op Guadeloupe, alleen met zijn herinneringen en zijn jeugddromen. Maar door het toeval, of door de voorzienigheid, komt er een kind op zijn pad. De kleine Anaïs heeft alleen hem. Haar moeder, een Haïtiaanse vluchtelinge, is bij de bevalling gestorven. Ze vertrekken naar Haïti, op zoek naar de familie van het meisje, iemand die haar kan vertellen wat haar achtergrond is.

Slechts geholpen door zijn twee goede vrienden Moyar en Fouad treft Babakar een Libanese kok, een schilderes die nog nooit van haar leven ook maar één schilderij heeft gemaakt en vooral de geest van een Antilliaanse vrouw met blauwe ogen.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: En attendant la montée des eaux
Eerste uitgave: 2010
ISBN/EAN: 9789493081901
Ebook: 9789493081918
Uitgever: Orlando

Ségou

De aarden wallen

4

De aarden wallen

Ségou, 'de tuin der lusten', is de hoofdstad van een machtig rijk in Noordwest-Afrika. De burgers aanbidden hun fetisjen en genieten van hun voorrechten als heersers over vele onderworpen volkeren in de omstreek. Totdat in het midden van de vorige eeuw vanuit het noorden de roep naar Allah doorklinkt - en zich in dezelfde tijd de eerste blanke voor de poorten van Ségou aandient. De priesters raadplegen de heilige voorwerpen en duiden de tekens: het einde van het leven zoals zij het kennen is in zicht; niets meer zal zijn zoals het was...

Met haar monumentale saga Ségou ontsluit Maryse Condé een geheel onbekende wereld. Gesitueerd in het 19-de eeuwse Mali worden de lotgevallen gevolgd van Dousika Traoré, vertrouweling van de koning van Ségou, en zijn vrouwen. Hun nazaten symboliseren de dilemma's en gevaren waarvoor zich de Afrikanen geplaatst zien: de aantrekkingskracht van een universele godsdienst, de verleidingen van de Europese beschaving, de alom loerende slavenhalers, het lokkende vooruitzicht om het onveilige vaderland te verlaten en het geluk in vreemde dienst te zoeken.

De historische achtergrond van dit familie-epos vormt de neergang van een der laatste authentieke Afrikaanse rijken, dat van de Bambara met de hoofdstad Ségou. Dit krijgshaftig volk van landbouwers die de oude Afrikaanse tradities aanhangen, wordt uitgedaagd door de oprukkende islam. Steeds meer onderworpen nomadenvolkeren uit de streek worden bekeerd en de rivaliserende handelssteden Tombouctou en Djenné zijn tot centra van Arabische (god)geleerdheid geworden. Maar ook onder de bevolking van de hoofdstad - tot zelfs in de families der edelen - neemt de invloed van deze godsdienst toe.

Een andere permanente dreiging gaat uit van de Europese Nederzettingen langs de Golf van Guinee. Zij moeten met een gestage stroom slaven voor de Nieuwe Wereld worden voorzien, en de blanken hebben plannen om hun gebieden uit te breiden en grote plantages in Afrika op te zetten.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: Les murailles de terre
Eerste uitgave: 1984
ISBN/EAN: 9789062652860
Uitgever: In de Knipscheer

De verkruimelde aarde

Leuk

De verkruimelde aarde

Na de zegevierende intocht van de islamitische veroveraar El-Hadje Omar in Ségou is de inheemse dynastie verjaagd en zijn de fetisjen verbrand: de minaretten verrijzen achter de aarden wallen en de vrouwen bedekken zedig hun haar en hun borsten. Ségou bekeert zich tot het geloof van de ware God, al is hij bij velen niet meer dan een sluier die hun dierbaarste tradities bedekt.

Nu het spookbeeld van de vreemde overheersing werkelijkheid is geworden en de mensen zich zo goed mogelijk in hun nieuwe lot schikken, doemt een nieuwe bedreiging op: de blanken stellen zich niet langer tevreden met hun handelsconcessies en nederzettingen langs de kust; hun kanonneerboten varen de rivieren op, expedities worden naar de binnenlanden gestuurd en spoorwegen worden gepland om Afrika's rijkdommen te ontsluiten.

De verscheurdheid van de Bambara's, het volk dat Ségou had gesticht, vindt zijn weerslag in de lotgevallen van de familie Traoré: zij verspreiden zich in alle windrichtingen, tot aan Brazilië en Jamaica toe; de een vecht voor het rijk van Allah terwijl een ander in Franse dienst treedt en een derde de roeping van de kerk van de God der blanken volgt. De strijd om de overheersing van Afrika wordt ook de strijd om de ziel van de Afrikaan.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: La terre en miettes
Eerste uitgave: 1985
ISBN/EAN: 9789062652877
Uitgever: In de Knipscheer

Non-Fictie

De open plek

Leuk

De open plek

Maryse Condé geeft in De open plek een verhelderend overzicht van het ontstaan van de literatuur in het Caribisch gebied en over de verschillende literaire vormen - van de mondeling overgeleverde literatuur tot en met het essay.

Maryse Condé illustreert deze geschiedenis met werk van 29 schrijvers van de Franse Antillen en Frans Guyana, onder wie Simone Schwarz-Bart, Aimé Césarie, Frantz Fanon en Eduard Glissant, in een thematisch geordende bloemlezing: er zijn stukken over slavernij en discriminatie, over de woonomgeving en de stad, over verzet en door de blanken hardhandig gebroken stakingen.

Door deze opzet is De open plek een verrassende bundel die zowel de drang tot aanpassing en erkenning laat zien die leidde tot het schrappen van elke 'zwartheid' in de taal en zelfs tot het kiezen van een Frans pseudoniem, als de trots op het feit dat Joséphine, de vroegere keizerin van Frankrijk, afkomstig was uit Fort-de-France op Martinique.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: Tim tim? Bois sec!
Eerste uitgave: 1980
ISBN/EAN: 9789062657407
Uitgever: In de Knipscheer

Guadeloupe

3

Guadeloupe

Maryse Condé beschrijft het Guadeloupe van de jaren vijftig, de wereld waarin ze als tiener opgroeide, vanuit het verbaasde kind dat ze ooit was. Het is een tijd van verborgen verdriet, verzwegen armoede en naast elkaar levende rassen: men huilt niet als een dierbare is overleden, spreekt geen Creools in het openbaar, ontslaat nog kindermeisjes op staande voet.

De jonge Maryse ervaart dat blanke kinderen haar neerbuigend behandelen en denken haar te mogen slaan, enkel omdat ze een negerin is. Zelf groeit ze echter ook op als iemand van de betere klasse: ze behoort tot de keurig geklede, goed geschoeide kinderen die naar school gaan om later iemand te worden.

Ze ontdekt dat het schrijven van een opstel grote gevolgen kan hebben en het begin kan zijn van een schrijversleven waarin haar vluchten in fantasie en de droom van zelfstandigheid samenkomen.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: Le coeur à rire et à pleurer
Eerste uitgave: 1999
ISBN/EAN: 9789062655229
Uitgever: In de Knipscheer

Dubbel uitgegeven titels

Heremakhonon: wacht op het geluk

1

Heremakhonon: wacht op het geluk

Zie voor de beschrijving van dit boek: De pelgrimage van Veronica.

Schrijver: Maryse Condé
Oorspronkelijke titel: zie De pelgrimage van Veronica
Eerste uitgave: 1976
ISBN/EAN: 9789062650439
Uitgever: In de Knipscheer