Boeken van Deborah Levy

In 1989 wordt Saul Adler aangereden op Abbey Road. Er is niets aan de hand. De jonge, beeldschone historicus kan zich gewoon nog laten fotograferen op de plek van de beroemde Beatlesplaat door zijn vriendin, kunststudente Jennifer Moreau, zoals ze van plan waren. Nog dezelfde dag maakt zij het uit en vertrekt Saul voor onderzoek naar communistisch Oost-Berlijn, waar hij mensen ontmoet die hem zijn leven lang zullen bijblijven.

In 2016 wordt Saul Adler aangereden op Abbey Road. Hij wordt met spoed naar het ziekenhuis gebracht. In de dagen die volgen is hij maar nauwelijks bij bewustzijn. Oude herinneringen dringen zich op, mensen verzamelen zich rond zijn bed. Jennifer Moreau is erbij, maar er ontbreekt ook iemand.

De man die alles zag zweeft tussen tijdzones, tussen liefdes, tussen het oude en nieuwe Europa en onderzoekt de blinde vlekken die kunnen ontstaan als we geconfronteerd worden met de geschiedenis, die van de wereld en die van onszelf.

De beroemde Britse dichter Joe Jacobs brengt de zomer samen met zijn vrouw Isabel, die oorlogsverslaggeefster is, en hun dochter Nina door in een vakantievilla in Frankrijk. Een bevriend stel, Laura en Mitchell, voegt zich bij hen. Er is een zwembad in de tuin, een hippieachtige klusjesman loopt continu rond en op het balkon van een aangrenzende woning slaat de buurvrouw een en ander argwanend gade. Aan onderlinge spanningen ontbreekt het allerminst.

Katalysator in het geheel vormt Kitty, een jonge vrouw die naakt in het zwembad wordt aangetroffen. Dood, lijkt het. Een boekingsfoutje, blijkt het. Ze laten haar blijven.

De prachtige Franse zomer komt in schril contrast te staan met wat de villabewoners doormaken.

De net afgestudeerde Sofia probeert al jaren te ontdekken wat voor mysterieuze ziekte haar verlamde moeder heeft. Zeurderig en hulpbehoevend als ze is, is haar moeder haar een blok aan het been. Aan de andere kant is het voor de onzekere, twijfelachtige Sofia ook wel fijn dat ze door de situatie niet echt over haar eigen toekomst hoeft na te denken.

Wanneer ze een peperdure wonderdokter op het spoor komt, reizen moeder en dochter af naar zijn kliniek in een blakerend stadje aan de Zuid-Spaanse kust. Het wordt een zomer waarin alles verandert.

‘Nu we moeders waren, waren we allemaal schaduwen van ons vroegere zelf, achtervolgd door de vrouw die we waren voor we kinderen kregen. We wisten niet goed wat we met haar aan moesten, met deze sterke, onafhankelijke jonge vrouw die ons schreeuwend en vingerwijzend achternazat terwijl we onze buggy’s voortduwden door de Engelse regen.’

Hoe leef je als vrouw, als moeder en als schrijfster in een wereld die door mannen is vormgegeven? In geestig, glashelder proza onderzoekt Deborah Levy die vraag, en beschrijft ze hoe haar leven haar schrijverschap heeft beïnvloed, hoe moeilijk het was om als jonge vrouw die ruimte voor zichzelf op te eisen.

Dingen die ik niet wil weten is een feministisch antwoord op George Orwells Waarom ik schrijf, dat tegelijkertijd wordt heruitgebracht. Voor Levy is het daarnaast het startpunt van een driedelige, ‘levende’ autobiografie, waarin ze haar leven als veertiger, vijftiger en zestiger chroniqueert.

Wat betekent vrijheid voor een vrouw, een moeder, een dochter, een kunstenaar? En wat is de prijs van die vrijheid?

In dit tweede deel van haar ‘levende autobiografie’ schrijft Deborah Levy over het leven als prille vijftiger: haar kinderen gaan het huis uit, haar moeder is stervende en haar huwelijk is voorbij. Met stilistische brille en veel gevoel voor het surrealisme van het dagelijkse bestaan beschrijft Levy hoe ze, teruggeworpen op zichzelf, haar leven opnieuw probeert vorm te geven.

Deborah is bijna zestig en haar tweede dochter gaat het huis bijna uit. Binnenkort is ze alleen in haar bouwvallige huurflatje in Noord-Londen, waar ze zich uit voorzorg maar over een bananenplant ontfermt.

Haar hele leven al fantaseert ze over een mooi huis met een fontein of een granaatappelboom. Terwijl haar leeftijdgenoten inmiddels villa’s en zelfs tweede huizen bezitten, schaaft Deborah aan haar droomhuis in haar imaginaire portfolio met onroerend goed. Wat kan daar eigenlijk aan tastbaars in?