Boekenplank:
Kies

Boeken van Hilbert Kuik


Overzicht

  • Aards bezit
  • Bloed in zee
  • De laatste slag
  • De Verwegs
  • Geen plek om te sterven
  • Het gezicht van de struisvogel
  • Het schot
  • O jongens jongens, wat een gepiep!
  • Ontvreemd
  • Ver weg
  • Zoekende zondaar

Jeugdboek

  1. Het raadsel van de zon

Non-Fictie

  • Vreemde eend; Medicijnman in Afrika

gedetailleerd overzicht

Overzicht



Aards bezit
Aards bezit is een drieluik over een vader uit een boerenfamilie, die even zuinig was met woorden als met geld. Zijn twee zoons, een arts en een computerdeskundige, zijn beiden uit het ouderlijk nest gevallen en proberen ieder voor zich met deze zwijgzame en gierige man in gesprek te komen en hun relatie tot hem te bepalen. De ene zoon nodigt zijn vader uit hem te komen helpen met het omspitten van een pas aangeschafte volkstuin, in de veronderstelling dat dat tot zijn oude boerenhart zal spreken. De andere zoon, uit het lood geslagen door een mislukte verhouding, komt pas na de dood van zijn vader met hem in gesprek. Het geld dat zijn vader heeft nagelaten en waarvan hij tijdens zijn leven nooit heeft geprofiteerd, probeert hij als het ware kwijt te raken in Wenen - een ideaal decor. Hij geeft zich over aan een alcoholische verloedering in het gezelschap van een drietal merkwaardige zwervers...
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1986
ISBN/EAN: 90-290-2174-8
Uitgever: Meulenhoff
Bloed in zee
Bloed in zee is een literaire thriller die zich afspeelt in het Uganda van de jaren negentig. Rik Oosterbaan gaat op zoek naar een vriend die in dit deel van Afrika verdwenen is. Aanvankelijk lijkt alles van een leien dakje te gaan, maar gaandeweg krijgt hij meer en meer tegenwerking en draait zijn speurtocht uit op een levensgevaarlijke onderneming. Hij raakt verstrikt in een wereld die hij nauwelijks kent en hem af en toe zelfs bedwelmt, zeker wanneer hij gevoelig blijkt voor magische rituelen. Het dringt tot hem door dat hij in een land verkeert waar niet op een mensenleven meer of minder wordt gekeken. Voor je er erg in hebt, verdwijn je hier even spoorloos als een druppel bloed in zee.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 2000
ISBN/EAN: 90-6801-716-0
Uitgever: Signatuur
De laatste slag
Max Steen en Otto van Gelderen, vrienden sinds hun middelbare schooltijd, wandelen over het Pieterpad. Als ze neerstrijken op een terras, rijdt dezelfde Volvo het terrein op die ze al eerder hadden gesignaleerd. Worden ze misschien gevolgd? Een gelijkenis tussen een ober en een bekende van vroeger maakt herinneringen los aan een afgrijselijk voorval uit het verleden. 1958. Sandra de Buis, een jonge vrouw met een femme fatale-achtige uitstraling, organiseert een reis van eindexamenkandidaten naar de Franse Alpen. Ze slaagt erin de populaire leraar Frans, Louis Vanberché, als reisleider te ronselen. Max en Otto behoren ook tot de deelnemers. Twee dagen voordat de groep de trein terug naar Nederland wil nemen, komt Sandra tijdens een noodweer om het leven. Dertig jaar later twijfelen Max en Otto nog steeds aan de werkelijke toedracht van het ongeluk. Door toevallige aanwijzingen wordt het vermoeden van moord almaar sterker. Maar tijdens hun speurtocht naar het verleden verslapt hun aandacht voor het heden. En dat is precies de bedoeling van de dader. Want als het verleden zich gaandeweg laat ontrafelen, slaat iemand in het heden gruwelijk toe.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1997
ISBN/EAN: 90-290-5392-5
Uitgever: Meulenhoff
De Verwegs
Evenals Julio Cortázar in De Mierenmoordenaar, Jules Renard in Natuurlijke historietjes, of Günter Kunert in Dagdromen, om maar een paar voorbeelden te noemen, richt Hilbert Kuik, in 1978 bekroond met de Van Der Hoogtprijs, zich in de bundel De Verwegs op het miniatuurverhaal - een in onze taal zelden beoefend genre, dat heel andere eisen stelt dan het prozagedicht en de column. Hilbert Kuik laat zijn mini-verhalen vertellen door drie verschillende personages, de tweeling Hans en Helen Verweg en hun jongere zuster Hanna. Deze driedeling van de verteller schept voor Kuik de mogelijkheid om verschillende typen van observaties en schrijfstijlen te hanteren. Uit de verhalen komt zodoende een groepsportret tevoorschijn van drie zeer verwante maar toch onafhankelijke personen.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1980
ISBN/EAN: 90-290-1132-7
Uitgever: Meulenhoff
Geen plek om te sterven
De pas afgestudeerde arts Richard Wever wordt verdacht van een drietal moorden in de praktijk van de huisarts voor wie hij waarneemt. In het Huis van Bewaring schrijft hij zijn versie van de gebeurtenissen op. Jaren later vindt Roland Borcht dit verslag tussen de papieren van zijn net overleden moeder. Hij wordt gegrepen door het verhaal van de man, die ooit de vriend van zijn moeder moet zijn geweest. Hij zoekt de schrijver, een liefhebber van Slauerhoff-gedichten, op in Basel. Wever en Borcht raken bevriend. Samen gaan ze op zoek naar de vermeende dader, die nooit gevonden is, en dat brengt hen onder andere in Oostenrijk en Argentinië. Daar blijkt de nog prille vriendschap duur betaald te moeten worden. Met zijn psychologische scherpzinnigheid en zijn literair kunnen weet de auteur een intrigerend en fijnmazig net te weven rond een oude moordzaak, waarin niemand is wie hij of zij zich voorgeeft te zijn.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 2003
ISBN/EAN: 90-5672-110-0
Uitgever: Signatuur


Het gezicht van de struisvogel
In zijn rede bij de uitreiking van de Van Der Hoogt-prijs voor zijn roman Het Schot verklaarde Hilbert Kuik zich tot 'veertiger', tot lid van de generatie wier fantasie als kind minder gevoed is met de romantische plaatjes van droompaleizen en prinsen dan met de al te realistische beelden van SS-ers en concentratiekampen. Ook in deze soms zeer lyrische, soms zeer tragikomische roman van Hilbert Kuik spelen deze Tweede Wereldoorlogbeelden weer een sprookjesachtige rol in de psychologie van de hoofdpersoon Tjerk Koster. Het verhaal speelt in 1980 en gaat over een man van vijfendertig van wie de laatste dag van zijn leven wordt beschreven. Koster probeert de herinnering te achterhalen aan een gebeurtenis (op zijn zesde) die hij 'vergeten' is. Hij beseft dat hij pas als hij die herinnering teruggevonden heeft, in staat zal zijn zijn leven te overzien en er al zijn losse verhalen een plaats in te geven. Zonder het te weten (maar wat is weten?) heeft hij zijn herinnering in het verborgene gekoesterd en sprookjesachtig ingevuld. De verteller in deze buitengewone roman is Martha, die als 'ambtenares op een Ministerie' de opdracht heeft Tjerk Kosters 'dossier' te schrijven. Al doende daagt het haar dat zijzelf de hoofdpersoon is in de herinnering van haar 'cliënt' en zij realiseert zich dat het in feite de cliënt is die háár dossier samenstelt.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1985
ISBN/EAN: 90-290-2413-5
Uitgever: Meulenhoff
Het schot
Wat was ik zelf eigenlijk? Een intens slechte vuilak die zijn handen niet boven de gordel kon houden? Een smerige sadist vol wraakzuchtige moordfantasieën over een zielige gek die hem vroeger eens afgeranseld had? Een vunzige sleutelgatkijker die zijn grootvader met vreemde vrouwen beloerde en hem om succes te oogsten bij Lily belachelijk maakte? Een gemene stiekemerd die zijn moeder beloog en bedroog wanneer het maar kon en zijn ouders nooit eerlijk antwoord gaf als ze wilden weten wat er in hem omging? Een gluiperig kreng dat zijn vader erin liet lopen door te liegen over een knal en hem kwalijk nam met een nazi op vakantie te gaan terwijl hij zelf met een nazi op jacht ging? De dertienjarige Hans Verweg die zich dit afvraagt, zit in zijn kleinburgerlijk milieu gevangen als een rups in zijn cocon. De vlinder staat op uitbreken maar weet dat buiten de hele wereld klaarstaat met geheven netjes om hem te vangen. Dit verborgen avontuur van een adolescentie begint met een pistoolschot en eindigt met een veel totalere gevoelsexplosie - die voor iedereen verzwegen wordt natuurlijk. De vlinder weet aan zijn noodlot te ontkomen en vliegt rond terwijl de wereld nietsvermoedend de lege cocon blijft bewaken.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1976
ISBN/EAN: 90-290-0633-1
Uitgever: Meulenhoff
O jongens jongens, wat een gepiep!
O jongens jongens, wat een gepiep! bestaat uit zeven verhalen waarvan er een aantal werden gepubliceerd in Avenue Literair, Tirade en Hollands Maandblad. De nog ongepubliceerde, langere verhalen beslaan ruim de helft van het boek. Kuik hanteert opnieuw een geestige, en vooral ook scherpe pen. Zijn taal is helder en effectief. Hij zoek zijn kracht niet in de beschrijving van excentrieke of fantastische toestanden, maar vindt deze juist in het nauwkeurig volgen en uitwerken van 'gewone', ten dele autobiografische gebeurtenissen. Vrijwel alle figuren die hij beschrijft, staan met één voet in de volwassenheid, het is de andere voet die maakt dat zij struikelen of er op het beslissende moment niet in slagen met adequate emoties te reageren. Kuik's mensen zijn bezig hun eigen identiteit te zoeken en kunnen die (nog) niet vinden. De verhalen zijn variaties op het thema van de ontmoeting of beter de confrontatie tussen twee partijen: een wanhopige man die een volksvrouw met haar zoontjes een lift geeft, twee vrienden die hetzelfde meisje kwijt zijn, een broer die bij zijn zuster door de mand valt, een meisje dat de jongen waarvan ze houdt in de kou laat staan, een jongen die alleen maar platen komt draaien bij een meisje dat meer verwacht. Een boek dat de lezer, al naar gelang zijn leeftijd, een schok van herkenning zal geven of met weemoed zal vervullen.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1972
ISBN/EAN: 90-290-0194-1
Uitgever: Meulenhoff
Ontvreemd
Twee vrouwen worden in elkaar verstrengeld gevonden. De ene is in coma geraakt, de andere is dood. Het blijkt te gaan om psychotherapeut Aleid Winkel en haar cliënt Clementien Deruwe. Over het motief van de aanslag tast iedereen volkomen in het duister, totdat blijkt dat de vrouwen geheime informatie deelden over oorlogsmisdadigers uit het voormalige Joegoslavië. Grijn Toets, ex-collega van Aleid en tot over zijn oren verliefd op haar, wil de onderste steen boven hebben. Daarbij wordt hij op de hielen gezeten door de media - die hun verhaal al klaar hebben liggen -, beschouwt de politie hem als hoofdverdachte en werken Aleids collega's hem tegen waar ze maar kunnen. Wat een persoonlijke kwestie lijkt, ontwikkelt zich langzamerhand tot een internationale terreurzaak met het Joegoslaviëtribunaal als brandpunt...
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 2006
ISBN/EAN: 978-90-5672-185-5
Uitgever: Signatuur
Ver weg
Bulkboek: tussen 1971 en 1999 verschenen er meer dan 250 uitgaven van Bulkboek, in beginsel van Nederlandse literatuur. Aanvankelijk gebeurde dat in de vorm van een halve krant die we nu 'tabloid' noemen, gevolgd door een soort magazine-op-krantenpapier. Nog later kwamen de Penta Pockets. Particulieren konden een abonnement nemen, maar verreweg de meeste Bulkboeken bereikten de lezers via schoolabonnementen. Zo maakten talrijke generaties scholieren op een eenvoudige en laagdrempelige manier kennis met literatuur. De grote namen waren vanaf het begin goed vertegenwoordigd (Couperus, Bordewijk, Boon, Mulisch, Hermans); later volgden modernere auteurs. Soms werden er teksten gekozen die minder voor de hand lagen, waardoor ook onbekendere auteurs onder de aandacht werden gebracht. Alle teksten werden voorzien van een toelichting [foto's en/of tekeningen] en achtergrondinformatie. Ver weg van Hilbert Kuik is een van deze bulkboeken (54 pagina's).
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1981
ISBN/EAN: Bulkboek, nr. 112
Uitgever: Knippenberg


Zoekende zondaar
Om de sfeer thuis, problemen op school en een ongelukkige liefde te ontlopen neemt Jong de Waal op zijn achttiende verjaardag een drastisch besluit. Tijdens zijn nieuwe levensreis raakt hij verzeild in bizarre avonturen en ontmoet hij merkwaardige mensen, zoals de Bijbelvaste bankbediende Jos, de demente Onno Hoogland en de wulpse 'nachtvlinder' Atis. Toch blijft het verleden hem achtervolgen, zeker nu zijn labiele vader dikwijls op de stoep staat om hem weer thuis te krijgen. Uiteindelijk komt Jong ook zichzelf tegen als iemand die hartstochtelijk de waarheid zoekt, maar er niet in slaagt werkelijkheid, fantasie en droom van elkaar te onderscheiden. Zijn twijfels worden groter en groter, totdat hij in het doolhof van zijn gedachten geen uitweg meer ziet en zijn nieuwe leven tot een abrupt einde komt.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 2010
ISBN/EAN: 978-90-5672-344-6
Uitgever: Signatuur

Jeugdboek



Het raadsel van de zon
Dat het spannend was om naar Tanzania in Afrika te gaan, daaraan hadden Bart en Ellen nooit getwijfeld. Maar ze wisten niet dat ze te maken zouden krijgen met bezweringen van de medicijnman, met een stammenoorlog, krokodillen en een jeep zonder benzine in de woestijn. Misschien maar goed ook, anders... Peter Heuvel heeft de leiding gekregen van een Nederlands ontwikkelingsproject in Tanzania. Een half jaar na zijn vertrek komen zijn vrouw Lien en hun kinderen Bart en Ellen ook naar Afrika. Bij aankomst in Dar es Salaam horen zij dat er moeilijkheden zijn tussen de stammen in het gebied waar Peter zich bevindt en dat hij daar nauw bij betrokken is. Wanneer Ellen, Bart en hun Tanzaniaanse vriend Josefoe het gebied rond het ontwikkelingsproject gaan verkennen, raken ze betrokken bij raadselachtige gebeurtenissen, onder meer rond een magische leeuwentandenketting, een vergadering van de Zebra's en een wijze medicijnvrouw. Maar het meest duistere blijft het raadsel van de zon. Hilbert Kuik vertelt in dit spannende boek ook veel over het land, de bewoners, de flora en fauna, de godsdiensten en gebruiken die vaak sterk afwijken van de onze. Hij weet zoveel van dit deel van de wereld omdat hij gedurende drie jaar in Oost-Afrika als arts aan een ziekenhuis verbonden was.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1979
ISBN/EAN: 90-216-0581-3
Uitgever: Ploegsma

Non-Fictie



Vreemde eend; Medicijnman in Afrika
Hilbert Kuik was van begin 1966 tot 1969 als arts werkzaam in Oeganda, dus voordat Idi Amin daar aan de macht kwam. Het eerste half jaar in een algemeen regeringsziekenhuis in het stadje Mbale in het oosten van het land, daarna in het Centrale Ziekenhuis voor Psychiatrische Ziekten in de hoofdstad Kampala. Aan vrienden schreef hij toen: 'Ik vind dat ik, zij het dan als arts, in Afrika zijnde in een mooie positie ben journalistiek te bedrijven en objectief interessante mededelingen te doen, maar eigenlijk wil ik het alleen maar over mezelf hebben. Het compromis is dan natuurlijk: zeer opwindende stukjes over "Ik en Afrika", waar ik iets heel anders in voel dan in "Afrika, puntje, puntje".' Het werden 'Brieven uit Oost-Afrika', eerst in Vrij Nederland gepubliceerd, die bij een groter publiek bekendheid kregen onder de titel Vreemde eend, Medicijnman in Afrika. Juist het feit dat Hilbert Kuik zichzelf niet buiten schot hield bij het beschrijven van mensen en situaties, en zijn ironiserende stijl maken het lezen van dit verslag tot een waar genoegen. Aan de tweede druk van dit boek is een reisverslag over Zuid-Afrika toegevoegd, getiteld 'Zwart Bestaat Niet'.
Schrijver: Hilbert Kuik
Eerste uitgave: 1976
ISBN/EAN: 90-290-0873-3
Uitgever: Meulenhoff