Boeken van Peter Middendorp

'Het leven was een eindeloze reeks beslissingen', dacht Daniël. 'Ze kluwden samen tot een onontwarbaar geheel - de ene fout niet meer te herkennen uit de volgende miskleun. Intussen besliste de mens maar voort, rennend als een jong katje: de achterpootjes haalden de voorpootjes in.'

Amateur is een vrolijke en spannende roman over conformisme en keuzes maken, over de toeren die de niet-assertieve mens moet uithalen om toch nog iets op de wereld te veroveren.

Er is waarschijnlijk één straf erger dan de rolstoel, en dat is te moeten toezien hoe een ander in jouw plaats in die rolstoel zit, en daar voor altijd in zal moeten blijven zitten. Zonder te denken of te praten, met alleen wat geluiden af en toe, en soms een automatische beweging van een arm, een schouder of een been (vegetatief, hoort hij wel eens zeggen.) Dit alles denkt Robert Oosterhof als hij zijn neef Arie een jaar na de aanslag ophaalt uit een instelling, voor een tripje naar een Waddeneiland. Een vergissingsaanslag was het - of heeft Robert de daders een handje geholpen om in plaats van hem zijn neef Arie te grazen te nemen?

De neven lijken als twee druppels water op elkaar. Alles hebben ze samen gedaan, vanaf hun vroegste jeugd. Opgroeien. Studeren. De wiethandel. Alles, totdat Arie zijn hoek van de handel verkoopt en Robert alleen in hun oude leven achterlaat, dat intussen in handen is van een nieuwe generatie criminelen: serieuzer, en meedogenlozer. Robert had zich hun leven altijd voorgesteld als een zeldzaam verhaal van liefde, loyaliteit en verbondenheid. Maar naarmate de tocht naar de Wadden vordert en moeizamer wordt, vraagt hij zich steeds meer af: klopt het wel wat ik altijd heb gedacht? Hebben we wel alles samen gedaan? Lijken wij wel net zoveel op elkaar als we altijd hebben aangenomen?

Neven is een onthutsende, zwartkomische noodlotsroman. Over de vraag of we elkaar willen, moeten, kunnen redden. Of we ons moeten verzetten tegen het noodlot of dat beter kunnen omhelzen.

Bart Jongevos is achtentwintig jaar oud, dorpswinkelier en bang voor het leven. Hij trekt zich op aan zijn grootvader, een overenthousiaste oud-verzetsstrijder, om zijn enige wens in vervulling te laten gaan: samenwonen met Anna, en met haar een gezin stichten als iedereen. Dat is op zich niet veel gevraagd, maar het probleem is: Anna gaat trouwen. Met de succesvolle Marc van Boven.

Dat moet boven alles voorkomen worden en Bart besluit om zware middelen in te zetten. Hij wordt leerling-verzetsheld en werkt in het geheim aan zijn missie: Marc uitschakelen en Anna veroveren. Door te liegen, manipuleren en verloochenen komt Bart gevaarlijk dicht bij zijn doel.

Als dan ook nog het pistool van zijn opa boven water komt, en Bart ermee gaat oefenen in het pastoorse bos, is hij eigenlijk geen leerling meer, maar een echte, volwassen verzetsheld. Het moet nu wel heel gek lopen wil Bart zijn zin niet krijgen. En dat doet het - alles loopt heel gek.

Emmen, eind jaren tachtig. De zestienjarige Vincent Hensel is zojuist voor de tweede keer van school gestuurd. Hem rest niets anders dan zijn dagen te slijten in de Blokker-winkel van zijn ouders. Daar, tussen de droogrekjes en citruspersen, haat hij alles wat hem voor de voeten komt: plaats en provincie, winkel en klanten, maar vooral: zijn vader.

Vertrouwd voordelig beschrijft het beslissende jaar van een puber die met wisselend succes zijn afkomst en omgeving probeert te bevechten. Het is een hoogstpersoonlijke, droef-komische roman over een zoon en zijn vader in een Drentse winkelstraat.

Op een nacht vergrijpt Tille Storkema, een jonge boer en vader van twee kleine kinderen, zich bij een fietspad aan een zestienjarig meisje uit het dorp. De volgende ochtend wordt zij naakt en levenloos teruggevonden in een weiland.

Dertien jaar zal het duren voordat Tille eindelijk wordt gepakt en de waarheid met kracht zal doordringen tot de wereld, het dorp, zijn vrouw, zijn kinderen. Dertien lange jaren blijft Tille gewoon een boer, een echtgenoot en een vader. Tot aan het einde probeert hij een goede vader voor Suze te zijn, zijn kleine meid.

Maar er komt steeds meer druk op hem te staan. Het dorp smeedt zich wild aaneen tegen de vermeende daders uit het asielzoekerscentrum. Tille wordt geplaagd door ontwrichtende herinneringen. Onder zijn ogen bereikt zijn dochter Suze de leeftijd van zijn slachtoffer.

Jij bent van mij is een roman over een dader en een vader. Zelden werd een eerlijker beeld van een misdaad neergezet dan in deze uitzonderlijke roman, even spannend als onthutsend, even schuchter als schaamteloos, geschreven met het stilistisch vernuft van een meester.

‘Alsof het gister is gebeurd, zo scherp. Dertien jaar had ik niet geweten dat ik het wist, maar toen ik de politie zag, wist ik ineens dat ik het al die tijd had geweten.’

Zo, na dertien jaar zwijgen, verbreekt Ada Storkema de stilte. Waar Peter Middendorp in Jij bent van mij haar echtgenoot, de dader, laat vertellen, geeft hij nu het woord aan haar.

Sinds de fatale gebeurtenis wordt Ada verteerd door de vraag of ze medeschuldig is aan het feit dat haar man een verkrachter is, een moordenaar. Had ze het kunnen voorkomen? ‘Als ik hem gegeven had wat hij wilde, als ik hem had gegeven wat hij nodig had...’ Of is zij evengoed slachtoffer? Had ze haar zwijgen eerder moeten doorbreken? Maar hoe leef je verder wanneer zoiets uitkomt?

Via confronterende vragen vertelt Ada nu voorzichtig haar verhaal, van de arrestatie van haar man Tille tot de dag van vandaag - want Tille komt binnenkort vrij...

Peter Middendorp, die in 2014 doorbrak met zijn geweldige roman Vertrouwd voordelig, was de afgelopen jaren vooral bekend als columnist. Zijn pen geldt als een van de mooiste van het land. Voor dagblad De Pers toog hij naar Den Haag om daar dagelijks het gewemel en gekonkel op het Binnenhof te observeren en te beschrijven. En dat deed hij, op een totaal eigen wijze. Politici hebben het er nog steeds over.

Na vier jaar Den Haag zat zijn maatschappelijke dienstplicht erop en verhuisde hij naar een andere stad, een ander leven, een andere krant: van De Pers naar de Volkskrant. Hij kreeg een huis en een gezin, hij werd een bohemien met vloerverwarming.

Sindsdien kijkt hij met andere ogen om zich heen. Middendorp schrijft vol mededogen, en vooral ook met humor, over het menselijke streven naar het grote geluk in de kleine dingen; met berusting beziet hij het gestompel en gekrabbel van zijn medemens en vooral ook van zichzelf.

Ben je gelukkig? bevat de mooiste stukken die Middendorp de afgelopen jaren schreef - het ideale cadeau voor iedereen die Middendorp kent als romanschrijver of juist als columnist.

In het seizoen 2018-2019 speelde FC Emmen als eerste Drentse voetbalclub ooit in de Eredivisie. Werd het een eenmalig avontuur voor de club met de kleinste begroting, het lachertje van de Eredivisie? Of zou FC Emmen de angst voor zichzelf weten te overwinnen en zich handhaven op het hoogste niveau?

Peter Middendorp volgde het hele seizoen van zijn oude club met de hem kenmerkende combinatie van zenuwachtige verbazing en diepmenselijk mededogen. Het resultaat is een weemoedig, geestig en liefdevol boek over een jaar op de tribune, maar misschien nog wel meer een literaire autobiografie van een van de grootste schrijvers van zijn generatie.

Jan Peter Balkenende staat altijd overal bij te lachen. Het is vorm, persoonlijkheid misschien, en vervelend, dat is het ook. Langzaam is het lachen van ongelukkig handelsmerk tot succesvolle strategie geworden: afwachten, afzijdig blijven, niets willen, en de buit binnenhalen als anderen hun ruzies hebben uitgevochten - voorlopig is het lachen hem nog niet vergaan.

In De lachende derde kunnen wij ook eens lachen: de eerste, vlijmscherpe en buitengewoon rake beschrijving van premier Balkenende. Het is een schitterend geschreven, geestig en ook enigszins verontrustend boek over de man, zijn manieren en mankementen, macht en onmacht, de waarheid en de leugen.

Leven is tegen dingen aan lopen, merkt Peter Middendorp tijdens zijn binnenlandse reizen langs schaduwweduwen in een McDonald's, kapelaans in Brabantse dorpen en dames in Oud-Zuid. Wat de schrijver aantreft in mensen die hij onderweg ontmoet, ziet hij ook bij zichzelf terug. Of hij nu Plato probeert te begrijpen, zichtbaar op de beroemde Bezige Bij-foto wil komen of een internetliefje zoekt: alle streven eindigt altijd in plan B. Gemakkelijk is dat niet. Maar hij houdt de moed erin.

Eerst had ik een leuke vriendin geeft een sympathiek beeld van een moedig land, bereisd en beschreven door een al even moedige auteur. Middendorp is een observator met het oog voor de kleine tragiek van het leven. In de traditie van auteurs als Tom Wolfe, Ryszard Kapuscinski en Frank Westerman begeeft hij zich op het bloeiende pad van de literaire journalistiek, en laat hij zien dat niet alleen zijn zintuigen scherp zijn, maar ook zijn pen.

Wat gebeurt er in Den Haag als de camera’s niet aanstaan?

Een jaar lang dompelde schrijver Peter Middendorp zich onder in de vreemde wereld van het Binnenhof. Hij hing met de journalisten op de wandelgang, at met de voorlichters en de lobbyisten, dronk met de politici. Dagelijks berichtte hij over zijn bevindingen in zijn veelbesproken column in dagblad De Pers; onafhankelijk en onverschrokken, en altijd met een scherp oog voor datgene waarin de Binnenhofse mens zich van ons onderscheidt.

Niet iedereen was gelukkig met deze bijzondere aandacht van de schrijver, om elke dag te worden ontleed en met nietsontziende pen te worden neergezet. Vooral als er even geen nieuws was en men zich onbespied waande, was Middendorp op zijn best.

Lange Poten is een onverhuld en geestig portret van het Binnenhof zoals het werkelijk is, met alle geheimen, trucs, misverstanden en uitglijders.

En weer viel een kabinet-Balkenende - en het land mag naar de stembus. Radeloos zweeft de kiezer andermaal het stemhokje in. Wie wordt het deze keer? Gaat het echt alleen tussen Balkenende en Cohen? Is Mark Rutte een wolf in schaapskleren? Is Femke niet te charmant? Rouvoet en Pechtold, kun je daar met goed fatsoen op stemmen? Of toch maar de stem gegeven aan ongegeneerde schreeuwers van SP of PVV?

Peter Middendorp kent ze allemaal, hij observeert ze al lang. Als een antropoloog bestudeerde hij de afgelopen jaren de mensen en het gedrag van het Binnenhof. Zeer nauwkeurig, en met haast sardonisch vertelplezier, doet hij hier verslag van zijn opmerkelijke waarnemingen. Hard als het moet, fijngevoelig zodra het kan, maar altijd geestig en geschreven in een schitterende stijl. Met de kennis van nu is de ultieme alternatieve gids voor de verkiezingen en voor de formatieperiode daarna.