Boeken van Erich Maria Remarque
Erich Maria Remarque studeerde aan de universiteit van Münster toen hij in 1916 werd opgeroepen om zijn dienst te vervullen. Remarque vocht aan het Westelijk Front en raakte verscheidene keren gewond. In 1929 verscheen zijn eerste roman Van het westelijk front geen nieuws, waarin hij de ervaringen beschreef van Duitse frontsoldaten in de Eerste Wereldoorlog. Het boek riep in het Duitsland veel weerstand op. Ondanks de enorme politieke controverse werden in het eerste jaar al 1,2 miljoen exemplaren verkocht. Het vervolg, De weg terug, verscheen in 1931. Na de machtsovername door de nazi's in 1933 werden zijn boeken in het openbaar verbrand en zijn werk werd in Duitsland verboden. In 1938 werd hem zijn Duitse staatsburgerschap ontnomen, maar hij verbleef toen al sinds 1932 in Zwitserland. In 1939 emigreerde Remarque naar de Verenigde Staten en daar kreeg hij in 1947 de Amerikaanse nationaliteit.
Genres: Oorlog, Roman
Pseudoniem (van): E.M. Remarque, Erich Paul Remark
Geboorteland: Duitsland
Overzicht
- Arc de Triomphe - Arc de Triomphe
- De boog der sterken - Der funke Leben
- De hemel kent geen gunstelingen - Der Himmel kennt keine Günstlinge
- De nacht in Lissabon - Die Nacht von Lissabon
- De zwarte obelisk - Der schwarze Obelisk
- Een tijd van leven - Zeit zu leben und Zeit zu sterben
- Hebt uw naasten lief - Liebe deinen Nächsten
- Het droomkasteel - Die Traumbude
- Schimmen in het paradijs - Schatten im Paradies
Westelijk Front Trilogie
- Van het westelijk front geen nieuws - Im Westen nichts Neues
- De weg terug - Der Weg zurück
- Drie kameraden - Drei Kameraden
Dubbel uitgegeven titels
- Bobby Deerfield - zie De hemel kent geen gunstelingen
- Een tijd van leven, een tijd van sterven - zie Een tijd van leven
gedetailleerd overzicht
Overzicht
Arc de Triomphe vertelt het verhaal van de vrouwenarts Ravic die in 1941 uit de Gestapo-gevangenis is ontsnapt en in Parijs in dubieuze hotels en nachtclubs is ondergedoken. Een gewetenloze Franse arts laat de moeilijkere operaties van rijke vrouwen en arme hoeren graag aan Ravic over.
Op een dag ontmoet Ravic een Italiaanse zangeres die net Mussolini’s Italië is ontvlucht. Hij dacht dat hij na de dood van zijn vrouw nooit meer echte gevoelens kon opbrengen voor een ander, maar zoekt (tot zijn eigen verbazing) meer en meer het gezelschap van de zangeres. Maar deze relatie wordt bruut verstoord als Ravic zijn Gestapo-verhoorder ontmoet, degene die bovendien verantwoordelijk is voor de dood van Ravic’ vrouw. Hij twijfelt: wraak nemen of wederom proberen te vluchten? Welke toekomst ligt er voor hem in het verschiet? Is er überhaupt een toekomst?
Niemand heeft de emoties en de gevolgen van een ballingschap zonder uitweg of toekomstperspectief zo indrukwekkend beschreven als Remarque; en er zijn weinigen die dat zo concreet, meeslepend en empathisch hebben gedaan als hij.
Oorspronkelijke titel: Arc de Triomphe
Eerste uitgave: 1945
ISBN/EAN: 9789059367753
Ebook: 9789059367876
Uitgever: Cossee
In De boog der sterken beschrijft Remarque het leven in een Duits concentratiekamp, zoals het tot hem kwam in de vele gesprekken die hij met overlevenden heeft gevoerd.
Het verhaal speelt zich af in de laatste maanden van de oorlog, als in de verte het gerommel van de geallieerde kanonnen reeds te horen is, maar voor de gevangenen een homp rood of een warm kledingstuk veel meer betekent dan de op handen zijnde bevrijding. Het is een sober relaas van een onmenselijk bestaan, waarin de dood niet meer afschrikt maar veel weg heeft van een lang verwachte vriend.
Desondanks is 'Der Funke Leben', zoals de oorspronkelijke titel luidt, de hoop en de overtuiging dat eens een andere betere tijd zal aanbreken niet weg te nemen. Remarque is nooit fel, nooit onbeheerst in zijn aanklacht. Hij geeft zonder opsmuk een beeld van wat mensen hebben kunnen doorstaan, zonder het gevoel voor menselijke waardigheid te verliezen.
Oorspronkelijke titel: Der funke Leben
Eerste uitgave: 1952
ISBN/EAN: 9789022908259
Uitgever: Van Holkema & Warendorf
De hemel kent geen gunstelingen is een dramatische en obsederende roman: de liefde tussen twee mensen tegen de achtergrond van de dood.
De een is de aan tuberculose lijdende Lillian, mooi en jong en met een ontzettende honger naar het leven, waarvan zij tot dan slechts de verschrikkingen van de oorlog en het kunstmatig bestaan in een sanatorium heeft leren kennen. De ander is een autocoureur die zijn riskante beroep uitoefent in de wetenschap dat iedere race zijn laatste kan zijn.
Deze beide mensen ontmoeten elkaar tijdens een bezoek van de autocoureur aan het sanatorium waar naast Lillian ook zijn bijrijder verpleegd wordt. Tijdens zijn bezoek komt Lillian tot het inzicht dat haar ziekte ongeneeslijk is en uitdagend stort zij zich in wat zij beschouwt als het 'werkelijke' leven: zij volgt de autocoureur naar Parijs, Sicilië, Venetië en de Riviera. En terwijl Lillian beseft hoe kort de haar resterende tijd nog is, denkt de autocoureur eraan zijn carrière vaarwel te zeggen om een nieuw leven met meer zekerheden voor hen beiden op te bouwen.
* Dit boek is ook uitgegeven onder een andere titel (zie dubbel uitgegeven titels).
Regisseur: Sydney Pollack
Cast: Al Pacino, Marthe Keller, Anny Duperey, e.a.
Oorspronkelijke titel: Der Himmel kennt keine Günstlinge
Eerste uitgave: 1961
ISBN/EAN: 9789026978906
Uitgever: Van Holkema & Warendorf
De verteller van dit adembenemende verhaal, emigrant en net Hitler-Duitsland ontvlucht, weet niet wat hem overkomt als hij ’s nachts op de kade, waar de grote schepen vertrekken, door een onbekende wordt aangesproken. Die stelt zich voor als Joseph Schwarz en biedt hem twee visa en passagetickets naar Amerika aan. Voorwaarde: geen geld, geen goud, maar deze nacht, om naar zijn verhaal te luisteren.
De emigrant aarzelt, wantrouwt de handel, maar stemt toch in, hij heeft in zijn hopeloze situatie tenslotte niets te verliezen. Het wordt een lange nacht, in bars, in nachtcafés en in de vroege ochtenduren zelfs in een bordeel. Maar waarom móét Joseph Schwarz dit verhaal vertellen, en waarom aan hem? Hoe langer de nacht voortschrijdt, des te geboeider hij luistert naar Schwarz’ levensverhaal.
Schwarz heeft de Gestapokelders overleefd en is met zijn geliefde Helen Duitsland ontvlucht. In Frankrijk leefden zij drie jaar lang in vrede, rust, en bijna zoiets als geluk. Maar bij het uitbreken van de oorlog werden Schwarz en Helen als vijandige buitenlanders in separate kampen geïnterneerd. Schwarz slaagde er wederom in te vluchten, hij vond Helen, en kon in Marseille visa en de scheepspassage van Lissabon naar Amerika bemachtigen. Voor de Amerikaanse ambassade werd hij door een Gestapoagent opgepakt en moest binnen een paar seconden een besluit nemen. Hij of ik.
Achter het stuur van de Gestapo-auto en met Helen naast zich rijdt hij ten slotte naar Portugal. De redding is nabij, maar dan komt Schwarz er in Lissabon achter wat zijn geliefde Helen heldhaftig voor hem verborgen heeft gehouden: dat zij niet meer lang te leven heeft. De ondergang van de een leidt tot de redding van de ander, denkt de nachtelijke luisteraar en neemt in het ochtendgloren, diep verward over zijn eigen geluk, afscheid van Schwarz.
Oorspronkelijke titel: Die Nacht von Lissabon
Eerste uitgave: 1962
ISBN/EAN: 9789059367128
Ebook: 9789059367265
Uitgever: Cossee
De zwarte obelisk geeft een haarscherp en kritisch beeld van de dertiger jaren in Duitsland, de tijd van de grote crisis. De economie is dolgedraaid, de rijken spenderen hun inflatoire marken aan uitspattingen en de armen zijn werkloos. Op de achtergrond heerst de dreiging van het nationaal-socialisme.
Hoofdpersoon is Rudolf, kantoorklerk bij een firma in grafzerken. Ook hij stort zich in het vrolijke en mondaine leven en bezoekt nachtclubs en andere oorden van vermaak. Zo komt hij in aanraking met een paar merkwaardige meisjes, op wie hij prompt verliefd wordt.
Wanneer zijn firma failliet dreigt te gaan, ziet hij kans de kostbare 'zwarte obelisk' aan de dames van het bordeel te verkopen en daarmee het voortbestaan van de firma te verzekeren.
De zwarte obelisk is een meesterlijk verslag van een tijd waarin de waanzin hoogtij vierde.
Oorspronkelijke titel: Der schwarze Obelisk
Eerste uitgave: 1956
ISBN/EAN: 9789026979682
Uitgever: Van Holkema & Warendorf
In de kou en omgeven door alle verschrikkingen van het oostfront verheugt Ernst Graeber zich op niets meer dan zijn verlof. Thuis, in Duitsland, zal het leven wel weer goed zijn.
Maar als de jonge soldaat terugkomt is zijn ouderlijk huis gebombardeerd en blijken zijn ouders vermist. Graeber gaat naar hen op zoek, terwijl op hetzelfde moment de Endsieg verkondigd wordt door de nazi’s - en vooral door zijn schoolvriend Binding, inmiddels een belangrijk man bij de Gestapo en verantwoordelijk voor talloze arrestaties van ‘joodse verraders’. Verbijsterd ziet hij dat ook aan het ‘thuisfront’ wanhoop, overlevingsdrift en geweld het laatste restje medemenselijkheid aan het opvreten zijn.
Op een avond komt hij tussen de puinhopen van de verwoeste en ontredderde stad Elisabeth tegen, de dochter van de huisarts. Samen beleven de soldaat en de jonge vrouw midden in de chaos een paar dagen geluk, en voor enkele momenten lukt het Graeber om de gedachte dat hij weer terug moet naar het front opzij te duwen.
Terug aan het front verzet hij zich voor het eerst en op zijn manier tegen het nazi-credo van de Untermenschen en laat enkele Russische gevangenen ontsnappen. Maar zij reageren daarop heel anders dan hij verwacht en gehoorzamen aan de logica van deze en iedere oorlog: oog om oog, tand om tand.
* Dit boek is ook uitgegeven onder een andere titel (zie dubbel uitgegeven titels).
Regisseur: Douglas Sirk
Cast: John Gavin, Liselotte Pulver, Jock Mahoney, e.a.
Oorspronkelijke titel: Zeit zu leben und Zeit zu sterben
Eerste uitgave: 1954
ISBN/EAN: 9789059368736
Ebook: 9789059368859
Uitgever: Cossee
Deze aangrijpende roman plaatst de lezer te midden van vluchtelingen die na 1933 uit Duitsland weg moesten en, zonder papieren en verblijfsvergunning, opgejaagd door de politie, van het ene land naar het andere geschoven, een nieuw vaderland zoeken.
Josef Steiner, een vervolgde politicus, probeert zijn noodlot als avontuur te ondergaan; hem lukt het met de papieren van een gestorvene voorlopig weer in het normale bestaan terug te keren. Ludwig Kern, de zoon van een fabrikant, die zijn familie kwijt is geraakt, is verloren te midden van emigranten en wordt door het noodlot achtervolgd tot hij de eens zo rijke studente Ruth Holland ontmoet; deze twee jonge mensen raken sterk aan elkaar gehecht, maar de ellende van het vluchtelingenbestaan treft hen steeds sterker.
Wenen en Praag, Zurich en Parijs, gevangenissen, ziekenhuizen, zolderkamertjes en bankjes in parken vormen de stations van hun rusteloze bestaan. Toch bloeit er het geluk van de liefde, dat Ruth en Ludwig een kans geeft om een nieuw leven te beginnen; de liefde, die Steiner noodlottig wordt en de dood indrijft.
Hebt uw naasten lief, boeiend en aangrijpend, is een aanklacht tegen de waanzin van de rassenhaat en de methoden van het nationaal-socialisme.
Oorspronkelijke titel: Liebe deinen Nächsten
Eerste uitgave: 1941
ISBN/EAN: 9789021492773
Uitgever: Van Holkema & Warendorf
Beschrijving niet beschikbaar.
Oorspronkelijke titel: Die Traumbude
Eerste uitgave: 1920
ISBN/EAN: Nvt
Uitgever: Enum
In aansluiting op zijn wereldberoemde boeken Arc de Triomphe en De nacht in Lissabon behandelt Remarque hier een laatste maal het wrede lot van de emigranten op hun rusteloze zwerftocht om hun huid te redden. In zekere zin is het 't thema van zijn eigen leven, waaraan hij in deze ontroerende, diep menselijke roman gestalte geeft.
Schimmen in het paradijs is de geschiedenis van Robert Ross, een van de weinigen wie dit geluk in de schoot is gevallen. Hij is uit een Duits concentratiekamp ontsnapt en komt na een lange zwerftocht vol gevaren en gevangenissen het laatste jaar van de oorlog in New York aan. Hij krijgt een - weliswaar tijdelijke - verblijfsvergunning, hij vindt met behulp van vrienden een - zij het zwart - baantje als assistent van een kunsthandelaar en knoopt een - ook al problematische - liefdesverhouding aan met een mannequin, een Russisch-Franse emigrante.
Met deze ingrediënten probeert hij in het land van de vrijheid een nieuw bestaan op te bouwen, maar het wordt hem weldra duidelijk, dat hij de eeuwige gevangene van zijn verleden is. De verachtelijke rol waartoe zijn nazibeulen hem hebben willen dwingen en zijn haat tegen een van hen in het bijzonder, hebben hem getekend en zijn de oorzaak, dat hij ondanks zijn nieuwe, onverhoopte mogelijkheden een emigrant blijft, een eenzame, een vreemde ook te midden van zijn lotgenoten, een man met een geleend leven, die slechts één doel voor ogen heeft: terugkeren naar Duitsland om na de oorlog zijn rekening te presenteren en te vereffenen.
Oorspronkelijke titel: Schatten im Paradies
Eerste uitgave: 1971
ISBN/EAN: 9789060102558
Uitgever: Strengholt
Westelijk Front Trilogie
'Dit boek wil noch een aanklacht, noch een bekentenis zijn. Het wil alleen een poging wagen verslag uit te brengen over een generatie die door de oorlog werd vernield, ook wanneer het haar was gelukt aan de granaten te ontkomen.'
- Remarque
Van het westelijk front geen nieuws verhaalt van een groep jonge (19 jaar) Duitse soldaten die door hun klassenleraar Kantorek in 1916 worden overgehaald dienst te nemen in het leger. Bijna drie jaar delen ze de strijd, worden volwassen en realiseren zich dat ze 'in het landschap van onze jeugd rondstappen als bezoekers'. De een na de ander sneuvelt ten slotte.
Remarque beschrijft realistisch, maar nuchter en daardoor vaak zo beklemmend, indringend en verbijsterend de diepe kameraadschap, maar bovenal de zin- en uitzichtloosheid van het oorlogsgeweld.
Regisseur: Lewis Milestone
Cast: Lew Ayres, Louis Wolheim, John Wray, e.a.
Oorspronkelijke titel: Im Westen nichts Neues
Eerste uitgave: 1929
ISBN/EAN: 9789061317708
Uitgever: Bijleveld
De Slag om de Kemmelberg, die overigens niet tot een Duitse doorbraak naar de kust leidde, eiste meer dan vijfduizend levens. Het eerste stuk van het boek speelt in de loopgraven, het tweede tijdens de vrede. Remarque laat zien hoe het leven aan het front een mens verandert, en hoe reddeloos verloren die veranderde mens is als het vrede wordt.
Het verhaal is van alle tijden: de oorlog smeedt kameraadschappen die in vredestijd ondenkbaar zijn, en de alledaagse omgang met de dood wist alles uit wat niet tot de absolute hoofdzaken hoort: leven, vriendschap, moed en humor. Met die bagage komen acht vrienden thuis in de vrede.
Oorspronkelijke titel: Der Weg zurück
Eerste uitgave: 1931
ISBN/EAN: 9789086410279
Uitgever: Auteursdomein
Drie vrienden keren terug uit de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog, beroofd van ieder idealisme, iedere illusie. Ze beginnen een garage in Berlijn en gaan een nieuwe strijd aan: de strijd om overeind te blijven in het burgerlijk leven. Hun wapens: sterke drank, kameraadschap en de durf om het lot te bespotten.
Deze magistrale roman schetst de hoofdthema's van de periode tussen de twee wereldoorlogen op indringende wijze. Werkeloosheid, opkomend Nazisme en het wegvallen van solidariteit. Tegen deze achtergrond ontspint zich een liefdesverhaal dat alle cynisme trotseert.
Regisseur: Frank Borzage
Cast: Robert Taylor, Margaret Sullavan, Franchot Tone, e.a.
Oorspronkelijke titel: Drei Kameraden
Eerste uitgave: 1937
ISBN/EAN: 9789079702015
Uitgever: Vorroux
Dubbel uitgegeven titels
Zie voor de beschrijving van dit boek: De hemel kent geen gunstelingen.
Oorspronkelijke titel: zie De hemel kent geen gunstelingen
Eerste uitgave: 1961
ISBN/EAN: 9789026978906
Uitgever: Van Holkema & Warendorf
Zie voor de beschrijving van dit boek: Een tijd van leven.
Oorspronkelijke titel: zie Een tijd van leven
Eerste uitgave: 1954
ISBN/EAN: 9789026979705
Uitgever: Van Holkema & Warendorf