Boeken van Franca Treur

Bruno en Loes, schrijver en academica, kochten enkele jaren geleden een varend woonschip met het oog op de zeespiegelstijging. Ze kregen er een zoontje, Olivier. Hoe voorbereid ze ook zijn, als het gevaar ineens uit een heel andere hoek komt, hebben ze daar geen eenduidig antwoord op.

Loes gelooft in therapie, althans, in therapie voor Bruno. Bruno zelf pakt het liever drastischer aan. Wanneer Loes een studente van haar op Bruno afstuurt, wordt het de vraag of hij zijn plan ooit nog kan gaan uitvoeren.

In weinig woorden laat Franca Treur in De golf haar personages worstelen met de uitdagingen van deze tijd. Er mag gelukkig gelachen worden, maar boven de zinnen hangt steeds de prangende vraag: wat zou jij in deze situatie doen?

Zoek je bestemming! Maak iets van je leven! Maar wat doe je als je werk net zo goed door iemand anders kan worden gedaan en je verder nergens een speciaal talent voor hebt?

In het gootsteenkastje heb ik een leeg olijvenpotje gevonden.

'Kijk, dit ben ik!' Ik loop terug naar de bank en draai het deksel los. Ik geeuw hard in het potje en doe het meteen dicht. Met mijn vingers aan het deksel zwaai ik ermee in Eriks gezicht.

'Hier: Elenoor Jansen, 28 jaar oud, contentmanager.'

Erik denkt zijn vriendin wel een voller leven te kunnen bieden: hij wil samenwonen en kinderen. Maar Elenoor solliciteert in plaats daarvan naar een plek in een idealistische woongroep, gevestigd in een voormalig weeshuis in Amsterdam-Oost. Want hoe kun je je beter thuis voelen op de wereld, dan door haar te willen verbeteren?

In Dorsvloer vol confetti beschreef Franca Treur hoe een jong meisje in een orthodoxe boerengemeenschap de kracht van woorden ontdekt. In De woongroep richt zij zich op een andere groep: jonge, hoogopgeleide stadsbewoners. Ego's en zwervers, helden en heiligen, uitvreters en mannenverslindsters - allemaal zijn ze op eigen wijze op zoek naar iets wat groter is dan zijzelf.

Ina verloor op driejarige leeftijd haar ouders en groeit op bij haar opa en zijn twee ongetrouwde zussen Ma en Sjaan. Deze ‘familie’ bewandelt de oude paden van het gereformeerde geloof, en de jonge, ambitieuze Ina probeert te klimmen op de trappen van Gods genade, zoals haar lichtende voorbeeld tante Ma. Naarmate ze volwassen wordt, lonkt ook de maatschappelijke ladder, die gemakkelijker te beklimmen lijkt. Zal ze haar milieu ontstijgen of belooft ze trouw aan God?

Wat doet het met je wanneer je merkt dat men op jouw plek liever iemand anders ziet? Gina, zelfverklaard beste radio-interviewer van Nederland, verliest in korte tijd haar baan, haar geliefde en haar waardigheid. Haar leven lang heeft ze geïnformeerd naar de ideeën en de binnenwereld van anderen. Maar hoe staat het met haar eigen innerlijk?

In deze psychologische roman geeft Franca Treur een stem aan vrouwen uit dat deel van onze samenleving waar een vrouw niet vaak wordt gehoord.

Een Brabants echtpaar probeert een konijn uit zijn lijden te verlossen. Een oude man regelt postume televisie-aandacht voor zijn heldhaftige vader. Een marinier droomt ervan afgehaald te worden door zijn grote liefde. En wie heeft er het meeste recht op een leegstaand brugwachtershuisje?

In de vier verhalen in Ik zou maar nergens op rekenen brengt Franca Treur deze personages tot leven. Al gauw blijkt hoe graag ze iets willen. Maar willen we niet allemaal wel eens iets?

Ik zou maar nergens op rekenen is een uitgave van de gezamenlijke Zeeuwse boekhandels in het kader van de Week van het Zeeuwse Boek 2015.

Geliefden Hanna en Loek besluiten samen een scenario te schrijven. Een liefdesverhaal moet het worden, de personages moeten elkaar krijgen. Maar niet op een clichématige manier.

Intussen wordt het steeds benauwder in de huiskamer. Al snel gaan de ramen open en komt de buitenwereld binnen. Aan de ene kant brengt dat lucht, aan de andere kant verleiding.

Bestaat de veilige cocon nog of heeft de globalisering automatisch ieders wereld groter gemaakt? Welke concessies doet een filmmaker? Hoe flexibel zijn principes? Kun je de redder in nood zijn van je ex?

In vijftig korte hoofdstukken en vijftig tekeningen wordt het moderne leven gefileerd, met bijzondere aandacht voor de liefdesrelatie. Is het moment dat de personages elkaar krijgen het moment waarop Loek en Hanna elkaar verliezen?

De bundel Slapend rijk zit vol mensen die niets bijzonders doen, behalve in de smaak proberen te vallen, ergens aan proberen te wennen of iemand beminnen terwijl er een derde in het spel is.

In verhalen van steeds twee bladzijden wordt bij de lezer een mix aan gevoelens opgeroepen, van medelijden en plaatsvervangende schaamte tot sympathie en herkenning. Iedereen probeert wel eens onhandig indruk op iemand te maken. En wie kent niet het gevoel van teleurstelling, omdat een ander niet precies zo denkt als jij?

In de marge van het wereldnieuws proberen gewone mensen, X&Y, indruk op elkaar te maken, iets netjes op te lossen of wanhopig hun hachje te redden. In 33 piepkleine psychologische verhalen legt Franca Treur bloot hoe onthutsend eenzaam ze daarin zijn.

‘Van de Bijbel weet ik wat die voor mij niet meer is: een boek waarin God direct tot mij spreekt. Maar wat is de Bijbel nog wel? Wat vertelt het boek me over het leven en wat geef ik ervan door aan mijn zoon?’

Een kind, een nieuw leven kenmerkt zich door steeds iets meer te doen, te proberen, te kunnen. In Mijn Bijbel onderzoekt Franca Treur in elk hoofdstuk een werkwoord dat ze uit een Bijbelverhaal destilleert. Samen vormen de hoofdstukken zowel een gang door de Bijbel als een poging om iets te formuleren over het leven.

‘Als verhalen zo belangrijk voor me zijn, kunnen ze me misschien ook wel helpen ontdekken wat je precies doorgeeft als je iemand het leven geeft.’