Boeken van Émile Zola

Étienne Lantier gaat in Noord-Frankrijk in de mijnen werken. Hoe meer hij ziet van de werkzaamheden in de mijnen hoe ontevredener hij wordt. Hij probeert zijn collega's te overtuigen dat ze in opstand moeten komen om meer loon te eisen.

Een lange periode van staking en vooral armoede volgt. Wanneer er toch wordt besloten weer te gaan werken, zorgt een dramatische gebeurtenis voor een schokkend einde voor vele mijnwerkers.

Het meesterwerk is het tragische verhaal van een groep kunstenaars en hun strijd met de academische school. Hoofdpersonage is Claude Lantier, waarin Zola kenmerken van Manet, Monet, maar vooral van zijn jeugdvriend Cézanne projecteert.

Claude Lantier is een ambitieuze en getalenteerde jonge kunstenaar uit de Provence die naar Parijs komt om de kunstwereld te veroveren. Terwijl zijn jeugdvriend Pierre Sandoz (Zola zelf) een succesvol romanschrijver wordt, wordt de originaliteit van Claude bespot op de Salon en werpt hij zich geleidelijk in een gedoemde obsessie voor één groot schilderij. Het leven - in de vorm van zijn model en zijn vrouw Christine en hun zoontje Jacques - wordt opgeofferd voor de kunst.

Het paradijs voor de vrouw is het beroemde warenhuis in Parijs waar de slinkse directeur Octave Mouret de scepter zwaait. Zijn charmes en ambities hebben Mouret naar de top van dit machtige imperium gebracht, op zijn weg naar boven heeft hij zijn jonge, vrouwelijke medewerkers gewetenloos uitgebuit en zijn vrouwelijke clientèle verleid met uitbundig uitgestalde producten van glanzende zijde, satijn, fluweel en kant.

Als Denise Baudu, een naïef meisje uit de provincie dat net met haar twee broers naar Parijs is verhuisd, als assistente in de winkel komt werken ontdekt Mouret dat hij zelf ook verleid kan worden.

In Het paradijs voor de vrouw is een rijke en opwindende roman over de consumptiemaatschappij en de (onmogelijke) liefde.

In het titelverhaal Mevrouw Sourdis (Madame Sourdis - 1880) staat de losheid van het impressionisme tegenover de strenge regels van de Parijse Academie. Het verhaal zou daarom gezien kunnen worden als prelude op Het meesterwerk uit 1886.

Adèle, een jonge provinciaalse vrouw die graag ‘aquarelletjes’ maakt, besluit het fortuin dat haar vader haar naliet goed te gebruiken: ze vraagt de schilder Ferdinand Sourdis ten huwelijk. Ze verhuizen naar Parijs, waar Ferdinand zich volledig aan het schilderen wijdt. Als hij op een dag ontmoedigd raakt omdat hij een schilderij niet kan afmaken, neemt Adèle een penseel ter hand. Vanaf dat moment maken ze de schilderijen samen en groeit Ferdinands succes. Schilder Rennequin doorziet het bedrog. Hij merkt op dat de losheid plaats heeft gemaakt voor het saaie van schijnbare perfectie. Uiteindelijk schildert Adèle de werken geheel zelf. De afgetakelde Ferdinand maakt alleen nog ‘aquarelletjes’ aan de keukentafel.

Voor een liefdesnacht (Pour une nuit d’amour - 1883): Julien Michon is smoorverliefd op Thérèse. Op een dag nodigt zij hem uit: haar minnaar is bij een ruzie dodelijk ten val gekomen. Julien moet van het lijk af zien te komen en zij stelt hem in ruil haar liefde in het vooruitzicht.

In De overstroming (L’ Inondation - 1883) vertelt een oude boer over de overstroming van de Garonne: na een wandeling over zijn landerijen, waarbij hij bedenkt hoe goed het hem gaat, verandert zijn leven door het wassende water in een nachtmerrie.

In Mevrouw Neigeon (Madame Neigeon - 1896) schetst Zola het sociale leven van Parijse intriganten in de jaren 1880 en verhaalt hij over de eerste stappen van een jonge provinciaal die geconfronteerd wordt met invloedrijke vrouwen.

Wanneer Thérèse Raquin wordt gedwongen te trouwen met de ziekelijke Camille, ziet ze een sober leven voor zich dat elke avond naar hetzelfde koude bed leidt en elke ochtend naar dezelfde lege dag. Ontsnapping komt in de vorm van de vriend van haar man, Laurent, en Thérèse stort zich halsoverkop in een affaire. Er lijkt maar één obstakel voor hun geluk: Camille.

Thérèse Raquin, voor het eerst gepubliceerd in 1867, is een duister en schokkend meesterwerk. Zola’s doel met deze roman was om ‘temperamenten te bestuderen en niet karakters’, vergelijkbaar met een wetenschappelijke studie. Vanwege deze benadering wordt Thérèse Raquin beschouwd als een voorbeeld van naturalisme.

Ik wil uitleggen hoe een gezin, een klein groepje wezens, zich gedraagt in een samenleving, wanneer het uitbreidt en tien, twintig individuen op de wereld zet, die op het eerste gezicht totaal verschillend lijken, maar waar een analyse aantoont dat ze nauw met elkaar in verband staan. Erfelijkheid kent zijn wetten, net zoals de zwaartekracht.

De Rougon-Macquart, de groep, het gezin dat ik me voorgenomen heb te bestuderen, heeft als kenmerk de uitbarsting van begeerten en de brede opstand van onze tijd die zich stort op het genieten. Fysiologisch gezien zijn zij de trage opeenvolging van complicaties van het zenuwstelsel en het bloed, die zich in een ras voordoet, na een eerste organisch letsel, en die, naargelang de omgeving, bij elk individu van dit ras, de gevoelens, de verlangens en de hartstochten bepalen. Dat wil zeggen alle menselijke manifestaties, natuurlijk en instinctief, waarvan de voortbrengsels de gebruikelijke typering van deugden en ondeugden krijgen.

Historisch gezien komen ze voort uit het volk, stralen ze uit in de hele hedendaagse maatschappij en klimmen ze op naar alle situaties, door deze in wezen moderne impuls die de lage klassen bevangt in hun opmars door het sociale organisme heen. Zij vertellen aldus het verhaal van het Keizerrijk van Napoleon, de Second Empire, van de hinderlaag van de staatsgreep tot aan het verraad van Sedan, door middel van hun individuele drama's.

Dit werk, dat meerdere afleveringen zal vormen, wordt daarom, in mijn gedachten, de natuurlijke en sociale geschiedenis van een gezin onder het Keizerrijk van Napoleon, de Second Empire.

En de eerste aflevering: Het fortuin van de Rougons, moet als wetenschappelijke titel dragen: De oorsprong.

Ik wil uitleggen hoe een gezin, een klein groepje wezens, zich gedraagt in een samenleving, wanneer het uitbreidt en tien, twintig individuen op de wereld zet, die op het eerste gezicht totaal verschillend lijken, maar waar een analyse aantoont dat ze nauw met elkaar in verband staan. Erfelijkheid kent zijn wetten, net zoals de zwaartekracht.

De Rougon-Macquart, de groep, het gezin dat ik me voorgenomen heb te bestuderen, heeft als kenmerk de uitbarsting van begeerten en de brede opstand van onze tijd die zich stort op het genieten. Fysiologisch gezien zijn zij de trage opeenvolging van complicaties van het zenuwstelsel en het bloed, die zich in een ras voordoet, na een eerste organisch letsel, en die, naargelang de omgeving, bij elk individu van dit ras, de gevoelens, de verlangens en de hartstochten bepalen. Dat wil zeggen alle menselijke manifestaties, natuurlijk en instinctief, waarvan de voortbrengsels de gebruikelijke typering van deugden en ondeugden krijgen.

Historisch gezien komen ze voort uit het volk, stralen ze uit in de hele hedendaagse maatschappij en klimmen ze op naar alle situaties, door deze in wezen moderne impuls die de lage klassen bevangt in hun opmars door het sociale organisme heen. Zij vertellen aldus het verhaal van het Keizerrijk van Napoleon, de Second Empire, van de hinderlaag van de staatsgreep tot aan het verraad van Sedan, door middel van hun individuele drama's.

Dit werk, dat meerdere afleveringen zal vormen, wordt daarom, in mijn gedachten, de natuurlijke en sociale geschiedenis van een gezin onder het Keizerrijk van Napoleon, de Second Empire.

Ik wil uitleggen hoe een gezin, een klein groepje wezens, zich gedraagt in een samenleving, wanneer het uitbreidt en tien, twintig individuen op de wereld zet, die op het eerste gezicht totaal verschillend lijken, maar waar een analyse aantoont dat ze nauw met elkaar in verband staan. Erfelijkheid kent zijn wetten, net zoals de zwaartekracht.

De Rougon-Macquart, de groep, het gezin dat ik me voorgenomen heb te bestuderen, heeft als kenmerk de uitbarsting van begeerten en de brede opstand van onze tijd die zich stort op het genieten. Fysiologisch gezien zijn zij de trage opeenvolging van complicaties van het zenuwstelsel en het bloed, die zich in een ras voordoet, na een eerste organisch letsel, en die, naargelang de omgeving, bij elk individu van dit ras, de gevoelens, de verlangens en de hartstochten bepalen. Dat wil zeggen alle menselijke manifestaties, natuurlijk en instinctief, waarvan de voortbrengsels de gebruikelijke typering van deugden en ondeugden krijgen.

Historisch gezien komen ze voort uit het volk, stralen ze uit in de hele hedendaagse maatschappij en klimmen ze op naar alle situaties, door deze in wezen moderne impuls die de lage klassen bevangt in hun opmars door het sociale organisme heen. Zij vertellen aldus het verhaal van het Keizerrijk van Napoleon, de Second Empire, van de hinderlaag van de staatsgreep tot aan het verraad van Sedan, door middel van hun individuele drama's.

Dit werk, dat meerdere afleveringen zal vormen, wordt daarom, in mijn gedachten, de natuurlijke en sociale geschiedenis van een gezin onder het Keizerrijk van Napoleon, de Second Empire.

In deel IV van de twintigdelige cyclus van de Rougon-Macquart spelen twee nazaten een belangrijke rol, Marthe van de tak Rougon en François van de tak Macquart. Vele basale kenmerken van de familie komen daardoor tot uitdrukking. Dit gebeurt aan de hand van politiek gekonkel over de legitimisten en de bonapartisten tegen de achtergrond van een schouwtoneel van de Rooms-Katholieke Kerk. Die achtergrond doemt langzamerhand als een voorgrond op en verdwijnt uiteindelijk weer naar de achtergrond. De hoofdfiguur is een priester die aan de touwtjes trekt en tegelijk ook aan het kortste eind.

Het boek schildert de religieuze, psychiatrische en politieke situatie van het Franrijk van de negentiende eeuw. Het laat ook zien hoe de geestelijke erfenis van de voorouders uit het gezin dat Émile Zola bedacht, in de kleinkinderen vorm krijgt.

De hoofdpersoon van deze klassieke roman is een Franse dorpspastoor die te gronde gaat aan een simpele verliefdheid. Fanatieke geloofsijver tekent hem. Zijn gedrevenheid en een streng leefpatroon voeren hem lichamelijk en geestelijk naar de rand van de afgrond, maken hem ernstig ziek.

Om te herstellen wordt hij naar het landgoed Le Paradou gestuurd, waar een levenslustige jonge vrouw zich over hem ontfermt. Zij wijdt hem in in de geheimen van de paradijselijke tuin van het landgoed, met zijn weelderige, overdadige plantengroei en zijn ontelbare mysterieuze plekjes. De pastoor wordt verliefd en raakt verstrikt in geloofsovertuiging en natuurlijke verlangens. Hij zoekt naar redding uit zijn religieus fundamentalisme.

Émile Zola schreef deze roman in 1875. De literaire kwaliteit en de inhoud hebben niets van hun waarde verloren.

Nadat Eugène Rougon van onbelangrijk advocaat is opgeklommen tot minister van binnenlandse zaken, stilt hij zijn verlangen naar macht door iedereen die zich tegen hem keert te vernietigen.

In De kopstoot beschrijft Émile Zola schitterend de opkomst en ondergang van Gervaise Macquart, de tragische heldin van deze roman. Gervaise komt met haar minnaar Lantier en twee kinderen vanuit de Provence naar Parijs om haar geluk te vinden. Ze probeert als wasvrouw de kost te verdienen, maar het gaat al snel fout als Lantier haar verlaat.

Dan ontmoet ze de goedaardige zinkwerker Coupeau, bijgenaamd Loe-Likeur, en trouwt met hem. Met hard werken en inventiviteit weet ze haar eigen wasserette te beginnen. Aan de voorspoed komt een eind wanneer Coupeau van het dak valt, zijn werk laat versloffen en aan de drank raakt.

Dan komt Lantier zijn plek weer opeisen. De totale aftakeling volgt vanzelf.

Beschrijving niet beschikbaar.

De Franse schrijver Emile Zola is een van de grootste persoonlijkheden van het laatste kwart van de negentiende eeuw. Na de imposante romancyclus De Rougon-Macquart, begint hij aan een nieuwe serie, waarin drie steden centraal zullen staan: Lourdes-Rome-Parijs.

Zijn leven lang heeft Zola een afkeer gehad van de gevestigde katholieke religie. Als hij echter tijdens een vakantie in de Pyreneeën ook een bezoek aan Lourdes brengt, raakt de anti-clericale schrijver toch onder de indruk. Als goed naturalist wilde hij zich minutieus documenteren.

Van het voorbereidende werk voor de roman Lourdes heeft hij een dagboek bijgehouden dat lang na zijn dood is ontdekt in het familiearchief en voor het eerst werd gepubliceerd in 1958 onder de titel Mon Voyage à Lourdes. Een fascinerend verslag, dat zich laat lezen als een roman... en de lezer wordt een kijkje gegund in de keuken van een groot schrijver.

Het dagboek is wordt ingeleid door Jan Siebelink en is vertaald uit het Frans door Gerda Siebelink.

Deze uitgave uit 1918 van het boek Rome is te vinden en (gratis) te lezen op de website van Project Gutenberg.

Deze uitgave uit 1918 van het boek Parijs is te vinden en (gratis) te lezen op de website van Project Gutenberg.

Nantas, een sterke, wilskrachtige en tomeloos ambitieuze jongeman van eenvoudige komaf, verlaat Marseille en gaat naar Parijs met de droom om een rijk en machtig man te worden. Wanneer dat na veel tegenslag eindelijk gelukt is beseft hij echter dat al de rijkdom en macht die hij vergaard heeft niets betekenen zonder de liefde van de vrouw voor wie hij een hevige hartstocht heeft opgevat. Zal het hem lukken ook het hart van deze vrouw te veroveren, en ten koste van wat?

* Nantas is een novelle in vijf hoofdstukken.

Zie voor de beschrijving van dit boek: Liefde.