Boeken van Julia Blackburn

Een vrouw zoekt genezing voor haar verdriet. Of is het een vlucht? Reist zij in haar verbeelding, in de tijd of in werkelijkheid? Wanneer er in het kleine middeleeuwse kustplaatsje waar zij terechtgekomen is een zeemeermin aanspoelt, is dat het begin van een reeks ongewone gebeurtenissen.

Wie is de geheimzinnige lepralijder, die een aantal dorpelingen in zijn ban lijkt te hebben? Ook hij zoekt genezing, en hij is daarin niet alleen. Elk heeft redenen om hem te vergezellen op zijn pelgrimstocht naar het Beloofde Land. Het zal een gevaarlijke reis zijn over de Noordzee, via Venetië en de Middellandse Zeekust. De vrouw laat zich door hen meevoeren, zonder te weten of zij ooit zal kunnen terugkeren.

In deze roman roept Julia Blackburn met literaire middelen een middeleeuws wereldbeeld op. Zoals in de Middeleeuwen de grens tussen magie en kennis vaag was, is er in de literaire wereld van dit boek een vloeiende grens tussen verbeelding en werkelijkheid. Op die manier slaagt de schrijfster erin de geest van die tijd voelbaar te maken, en de universele broosheid van het menselijk bestaan.

In het vroege voorjaar van 2020 onderneemt de veelgeprezen auteur Julia Blackburn een reis naar de Karoo, de Zuid-Afrikaanse halfwoestijn. Al op jonge leeftijd raakte ze gefascineerd door een inheems volk genaamd de /Xam, dat in de negentiende eeuw op brute wijze door kolonisten werd verdreven. De /Xam waren ten dode opgeschreven, maar twee Europese linguïsten zagen erop toe dat hun woorden, hun dromen en herinneringen werden vastgelegd. Meer dan honderdvijftig jaar later vormen die duizenden bladzijden aan notities nog steeds een indrukwekkende getuigenis van een nu uitgestorven volk.

Door de dreiging van de wereldwijde pandemie ziet Blackburn zich gedwongen haar reis na enkele weken te staken. In haar onverwachte isolement in haar huis in Suffolk vindt ze steun bij die verhalen van de /Xam, een volk dat zichzelf zag als niet meer dan een klein onderdeel van de alomvattende natuur. Hun levensbeschouwing kende een enorme waardigheid toe aan alles wat hen omgaf: de doden en de levenden, de dieren en de dingen, de wind en de regen, de maan en de sterren.

In Dromen van de Karoo schrijft Julia Blackburn op weergaloze wijze over de wreedheid van kolonisatie en wat het verleden ons kan leren over het heden.

Beschrijving niet beschikbaar.

Charles Waterton stamde uit een adellijke katholieke familie. Hij was de 27ste graaf Waterton en bezat een groot landgoed, Walton Hall, in het graafschap Yorkshire, Engeland. In zijn jonge jaren bereisde Waterton twee maal de oerwouden van Brits Guyana. Daar maakte hij zich een nieuwe methode eigen voor het opzetten van dieren, een techniek waar hij zo bedreven in raakte dat hij het achterwerk van een aap kon omtoveren in een mensenhoofd. Het resultaat noemde hij 'De Nondescript'; terug in Engeland stelde hij hem ten toon en publiceerde een serieuze verhandeling over zijn 'ontdekking' van een oerwoudmens in een vaktijdschrift voor biologen. Ook introduceerde hij curare, waarmee in het openbaar experimenten werden uitgevoerd op dieren, die na enige tijd voor de ogen van de verblufte toeschouwers uit een schijndood ontwaakten.

Heel lang is Waterton vóór alles beschouwd als een hoogst eigenaardige man. De oorsprong van zijn zonderling gedrag, tenminste in de ogen van zijn tijdgenoten, lag in zijn hartstochtelijke liefde voor de natuur. Zo vond men het asociaal om een lang proces te voeren met een zeepfabrikant (in 1839) die, als een van de eerste producenten van wat nu zure regen wordt genoemd, zijn chemisch afval loosde op de omliggende landerijen. Hoe merkwaardig was het niet als je ervan genoot dat 's nachts uilen in je kamer rondvlogen, of dat je in een boom ging zitten om een vogel te bestuderen in plaats van hem dood op de ontleedtafel te bekijken? En natuurlijk vond men het ook naïef als je beweerde dat je in de Zuid-Amerikaanse oerwouden geen gevaar hoefde te vrezen van wilde dieren als je ze maar niet aanviel.

Tussen zijn reizen door verbood Waterton de jacht op zijn landerijen en liet hij een vier meter hoge muur optrekken rond zijn landgoed. Hij veranderde het in een natuurreservaat, waar hij aan de honderden inheemse dieren tropische exemplaren toevoegde die hij van zijn reizen meegenomen had. Waterton trouwde met een 25 jaar jongere Indiaanse, die hem één zoon schonk en in het kraambed stierf. De verhouding met zijn zoon Edmund was slecht; na Watertons dood verpachte deze het landgoed: er is niet veel meer van over. Met Edmund Waterton stierf ook de familie Waterton uit.

Door de talloze prachtige anekdotes en practical jokes die er van hem bekend zijn, dreigde Watertons belang als schrijver, natuurkenner en -observator, verloren te gaan. Dit boeiende boek van Julia Blackburn, die gebruik kon maken van brieven en documenten uit privécollecties, doet recht aan de figuur die Waterton bovenal was: de eerste natuurbeschermer van de moderne tijd.

Op 47-leeftijd kreeg de Spaanse schilder Francisco de Goya een ziekte die hem stokdoof maakte. In dit opmerkelijke boek volgt Julia Blackburn Goya in de vijfendertig resterende jaren van zijn leven. Het was een tijd van politieke onrust in Spanje, van oorlog en verwarring, en Goya gaf de wereld die hij om zich heen zag vorm in zijn visionaire schilderijen, tekeningen en etsen.

Toch brachten deze jaren ook tederheid voor Goya, zijn intieme omgang met de hertogin van Alba (die zijn muze lijkt te zijn voor het beroemde schilderij De naakte Maja) en met zijn maîtresse Leocadia, die hem bijstond tot zijn dood.

In De oude Goya geeft Blackburn een intiem portret van de befaamde Spaanse schilder en zijn werk. Ze kijkt als het ware door de ogen van Goya (die twee brillen over elkaar droeg) en laat de lezer voelen hoe hij de wereld zag zonder te horen.

Marie-Thérèse Walter was zeventien toen ze Picasso ontmoette. Hij was zesenveertig en getrouwd. In tweeënveertig gedichten brengt Julia Blackburn de stem van Marie-Thérèse tot leven om zo het verhaal te vertellen over haar relatie met Picasso - vanaf hun eerste ontmoeting tot de dag waarop ze zelfmoord pleegde, drie jaar na zijn dood.

De gedichten hebben Picasso’s liefde voor de vrouw die misschien wel zijn belangrijkste minnares was als basis, maar zoeken vooral een verklaring voor Marie-Thérèses verliefdheid op de man die haar leven volledig zou domineren.

Kunstenaar Jeffrey Fisher illustreerde elk gedicht.

John Craske, een visser uit Norfolk, wordt in 1917 op 36-jarige leeftijd ernstig ziek, waardoor hij vaak in een staat verkeert waarin hij zich niet bewust is van zijn omgeving. Hij kan niet langer werken en begint schilderijen te maken van de zee, van boten en de kustlijn. Vanwege zijn ziekte brengt hij steeds meer tijd in bed door en hij blijft de zee afbeelden, in borduurwerken.

Meer is er niet bekend over John Craske. Julia Blackburns verhaal van zijn leven is dan ook veel meer dan een standaardbiografie. Het is een uiterst persoonlijke zoektocht naar een vergeten bestaan, naar het leven en de dood en de vreemde wereld daartussenin.

Er was eens een vrouw die in de woestijn woonde, en haar naam was Daisy Bates. Zestien jaar lang leefde zij aan de rand van de Zuid Australische woestijn, een golvende zee van rood zand met slechts een enkele zacht gekleurde plant. Haar kleine tent werd verzwaard door met zand gevulde benzineblikken en toen het eens lang niet geregend had, zette ze een koolstronk tegen een boomstam zodat haar ogen iets groens konden zien. Wie was die vrouw in de woestijn?

Sommigen hebben haar een heilige genoemd, anderen zien haar als een kortzichtige dweepster; zeker is dat de Aboriginals van Zuid-Australië haar herdenken als een legende. Daisy Bates liet een gedetailleerde levensgeschiedenis na, in de vorm van brieven, artikelen en een boek, en in aantekeningen die ze op papieren zakken, oude dienstregelingen en zelfs stukken krant noteerde.

Weinig van wat deze merkwaardige vrouw over zichzelf vertelde is echter waar. Voor Daisy Bates was er geen onderscheid tussen beleven en verbeelden. Ze leefde in een wereld van onmogelijke gebeurtenissen, van mensen die ze nooit had ontmoet.

In oktober 2013 overleed de Nederlandse beeldhouwer, graficus en tekenaar Herman Makkink. Zijn vrouw, de veelgeprezen Engelse schrijfster Julia Blackburn, besloot haar verdriet om te zetten in een reeks gedichten over liefde, de dood en rouw. Het resultaat is een ontroerende ode aan het leven, en een prachtige bespiegeling op het overlijden van een geliefde.

Naast de gedichten, die zowel in het Engels als in het Nederlands zijn geplaatst, bevat Fluisteringen van liefde, smart en spreeuwen een groot aantal indrukwekkende kleurenfoto’s van zwermen spreeuwen, gemaakt door de Britse fotograaf Andrew Smiley.

Tijdens zijn laatste zes levensjaren was Napoleon Bonaparte een gevangene op Sint Helena, een klein vulkanisch eiland in het midden van de Zuid-Atlantische Oceaan. Bewaakt door meer dan 2000 Engelse soldaten, leefden de vroegere keizer en zijn gezelschap in een bouwvallig huis dat dag en nacht gegeseld werd door de oceaanwinden.

In Het laatste eiland van de keizer beschrijft Julia Blackburn niet alleen de vreemde en verdrietige geschiedenis van dit eiland, maar ook de absurditeiten en simpele feiten, de verhalen en de mythen die de ronde doen over Napoleons verblijf aldaar. Zij bekijkt Napoleon door de ogen van degenen die met hem samenleefden, hem bewaakten, of alleen maar een glimp van de ex-keizer opvingen.

Het is ook een verhaal over de reis naar Sint Helena die Julia Blackburn zelf ondernam. Bovenal is het een zeer persoonlijk boek, de schrijfster maakt de lezer deelgenoot van haar privéherinneringen en associaties die tijdens het schrijven van dit schrijnende en curieuze verhaal in haar opkwamen. Deels geschiedenis, deels rouwverhaal, is het juist dat laatste, persoonlijke element dat Het laatste eiland van de keizer maakt tot een onvergetelijk boek.

In Lied van de tijd onderzoekt Julia Blackburn op bijzondere wijze de geschiedenis van het land dat nu bekendstaat als Doggerland, een gigantisch laagland dat ooit de oostkust van Engeland direct verbond met Nederland en het vasteland van Europa - totdat de stijgende zeespiegel het gebied voorgoed overspoelde rond 5000 voor Christus.

Julia Blackburn verweeft fragmenten uit haar eigen leven met de verhalen van de mensen die onderzoek doen naar de geschiedenis van Doggerland. Ze bezoekt Nederlandse vissers die slagtanden en botten van mammoeten en andere dieren uit de Noordzee vissen. In Denemarken maakt ze kennis met de Man van Tollund, al tweeduizend jaar perfect bewaard in het veen, waardoor het lijkt alsof hij elk moment wakker kan worden.

In 1994 wandelt een man over de Alta Via, een hoge weg die Frankrijk met Italië verbindt. Onderweg stopt hij in een afgelegen dorpje, een plek die hij vervolgens niet meer uit zijn hoofd kan krijgen. Enige tijd later schrijft hij in een brief: 'Ik heb zojuist een bouwval gekocht in de bergen van Ligurië. Jou zou het hier wel bevallen.'

De geadresseerde is Julia Blackburn, die met deze man, de Nederlandse kunstenaar Herman, trouwt. In 1999 verhuist ze naar het dorpje. Ze ontmoet haar buren, de winkeleigenares Nanda, de schapenherder Giovanin en Nella, die het postkantoor runt. Langzamerhand vormt ze zich een beeld van het dorpje, waar de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog nog altijd pijnlijk aanwezig zijn.

In Smalle paden schetst Julia Blackburn een prachtig beeld van een eeuwenoud dorp en zijn bewoners. Het is een sprankelend geschreven verslag van een schrijfster die het avontuur van een nieuw leven aangaat.

Wij drieën is het verhaal van Julia Blackburn, haar vader Thomas en haar moeder Rosalie. Thomas is een dichter en een alcoholist, Rosalie een flirtzieke kunstenares. Rosalie beschouwt Julia als haar vertrouwelinge, maar dat verandert als Rosalie van Thomas scheidt en huurders in huis neemt, altijd mannen, altijd mogelijke sekspartners.

Wanneer een van de huurders een affaire krijgt met Julia, lijkt de relatie tussen moeder en dochter voorgoed verstoord. Tot het voorjaar van 1999. Dan krijgt Rosalie te horen dat ze aan leukemie lijdt en ze besluit haar laatste levensjaar met haar dochter door te brengen. Eindelijk zijn ze in staat elkaar de waarheid te zeggen.

De geliefde en veelgeprezen auteur Julia Blackburn heeft met Wij drieën het onmogelijke voor elkaar gekregen: ze beschrijft een traumatische, schokkende jeugd op een lichte, vaak geestige toon. Het resultaat is een pijnlijk eerlijk, maar ook hoopgevend boek over een verloren jeugd.