Boeken van Virginia Woolf

De jaren zijn momentopnames, te vergelijken met herinneringen aan ons eigen leven: er zijn jaren die eruit springen, waarvan we ons hele periodes voor de geest kunnen halen, als bergtoppen in de verte. Daartussen liggen de mistige dalen van de jaren die vergeten zijn.

In een serie schetsen, van 1880 tot de jaren dertig, verweeft Virginia Woolf de geschiedenis van de familie Pargiter met gebeurtenissen uit de wereldgeschiedenis: de Boerenoorlog, de Eerste Wereldoorlog, de suffragettebeweging, de Ierse kwestie, India en het kolonialisme, de benzinemotor die het paard verdrong, elektrisch licht dat de gaslamp verving, de avant-garde, de nieuwe atoomtheorie. De jaren is een prachtig geschreven reeks portretten van een familie, tegen de achtergrond van een samenleving die je voor je ogen ziet veranderen.

Bij Woolf is de geschiedenis geen continuüm. Ze vervlecht het publieke met het persoonlijke en zoekt naar de essentie van het verleden, met de beleefde tijd en de herinnering als rode draad. Net als bij Tolstoi en Proust gaat het niet alleen over de lotgevallen van een familie, maar ook over geschiedenis en herinnering.

Virginia Woolfs op één na laatste roman The Years verscheen in 1937 in Engeland en de Verenigde Staten. Het is haar enige titel die de bestsellerlijst van The New York Times haalde. Nu verschijnt de eerste Nederlandse vertaling.

De uitreis is een reis naar volwassenheid, naar de liefde en de dood. Woolfs eerste roman vermengt satire, zedenschets, bildungsroman en tragedie. Net als in haar latere werk gaat het Woolf om maatschappelijke patronen, keuzes, willekeur en toeval die mensenlevens bepalen. Wat is eigen verantwoordelijkheid? Wat is het noodlot? Hoeveel keuzevrijheid heeft een vrouw in de tijd en de maatschappij waarin ze leeft?

Rachel Vinrace vaart naar Zuid-Amerika, een reis vol ontdekkingen (over zichzelf, anderen en het leven) die tragisch ten einde komt. Ze bevrijdt zichzelf uit de argeloze, beschermde jaren die achter haar liggen en leert het leven, zichzelf en veel verschillende mensen kennen - en de literatuur.

We ontmoeten onderweg mevrouw Dalloway (die later in een eigen roman terugkeert), een pedante geleerde, een liefhebbende tante (die doet denken aan Virginia’s zus Vanessa) en vele kleurrijke personages. Over hen en over Rachels mythische reis lezen we nu eindelijk in het Nederlands.

Voor Virginia Woolf was haar tweede roman, Nacht en dag, haar meesterproef. Ze trad in de voetsporen van de Engelse schrijfsters die ze het meest bewonderde, met name Jane Austen. In hun traditie schreef ze een modern verhaal over moderne mensen.

We zijn aanwezig bij theevisites en diners, die Woolf beschrijft met haar bekende ironie en haar humoristische gevoel voor het absurde. En we gaan mee op prachtig beschreven omzwervingen door Woolfs geliefde Londen. Haar hoofdpersonen, drie vrouwen en twee mannen, staan voor grote keuzes in hun leven. Trouwen? Een carrière zonder huwelijk? Een combinatie?

Mary Datchet, voorvechtster van vrouwenrechten, is verliefd op Ralph Denham, maar die is verliefd op Katharine Hilbery. Zij weet het nog niet, verlooft zich eerst met William Rodney maar twijfelt - en zijn oog valt op een nichtje van Katharine.

Met groot psychologisch inzicht verweeft Woolf een subtiel liefdesverhaal met een moderne sociale roman over kwesties als vrouwenkiesrecht en de verschillende rollen van vrouwen.

Tussen de bedrijven was de laatste roman die Virginia Woolf schreef, en hij was, volgens haar eigen woorden, essentiëler dan alles wat ze daarvoor had geschreven. De roman verschijnt nu voor het eerst in het Nederlands, in een vertaling van Erwin Mortier.

Het verhaal speelt zich af op een zomerse dag in 1939, de dag waarop de jaarlijkse dorpsvoorstelling wordt opgevoerd op het landgoed van de familie Oliver. De gedachten en gesprekken van de intrigerende personages worden verweven met hun reactie op de aanstaande oorlog die de toekomst zal veranderen.

Hoewel de publicatie van het boek destijds werd overschaduwd door de zelfmoord van Virginia Woolf, wordt het nu gezien als een van haar meest uitdagende en subtiele werken.

Ben ik een snob? is een collectie van de schamele hoeveelheid overgebleven autobiografische teksten van Virginia Woolf, die pas jaren na haar dood werden verzameld en uitgegeven. De vijf teksten waaruit de bundel bestaat zijn telkens voor een ander publiek geschreven - zo vinden we een onaf dagboek, het begin van een autobiografie en essays om voor te dragen bij de ‘Memoir Club’ van de Bloomsburygroep.

Niet alleen het publiek is uiteenlopend, maar ook de tijdspanne waarin de teksten zijn geschreven. Gezamenlijk beslaan ze veertig jaar van Woolfs leven, waarin we haar herinneringen, toon, observaties en gedachten bijgesteld zien worden, hoewel de onderlinge samenhang van haar stijl en haar gevoelsleven overheerst.

De teksten geven een uniek inkijkje in haar jeugd met haar zus Vanessa, haar relatie met haar overleden moeder, broer en stiefzus, haar onstuimige vader, en het misbruik van haar stiefbroer. De verschillende kringen waarin zij zich bewoog - huiselijk, artistiek, intellectueel, aristocratisch - bieden een breed beeld van de vroege twintigste eeuw. Ze is nietsontziend, maar tegelijk humoristisch en relativerend. Haar scherpe observatie van mensen en situaties en haar beeldende, treffende schrijfstijl bekend uit haar fictie, maken ook haar autobiografische teksten tot een leesbaar en inzichtrijk geheel.

Virginia Woolf geldt als een der belangrijkste en meest vernieuwende schrijvers van de twintigste eeuw. Haar wereldberoemde romans, zoals Mrs Dalloway, Naar de vuurtoren, Orlando, De golven en De jaren, worden beschouwd als meesterwerken van de modernistische literatuur. Zij experimenteerde immers op uiterst overtuigende wijze met psychologische motieven, onorthodoxe verhaalstructuren, doorbreking van chronologie en 'stream of consciousness' als verteltechniek.

Daarnaast is de reputatie van Woolf gefundeerd op de talrijke essays en literaire kritieken die zij schreef voor bladen als 'Times Literary Supplement' en 'The Yale Review'. Zelf bundelde zij een eerste collectie enkele hiervan in de bundels 'The Common Reader' en 'The Second Common Reader', die verschenen bij de Hogarth Press, de uitgeverij die zij samen met haar echtgenoot Leonard Woolf had opgericht, en waar ook werk verscheen van onder anderen T.S. Eliot en E.M. Forster, leden van Woolfs vriendengroep van intellectuelen, schrijvers en kunstenaars die bekend werd als de 'Bloomsbury Group'.

Niet eerder verscheen in Nederland een selectie van Woolfs alom bejubelde essays over literatuur, waarin de grote thema’s van haar leven en werk voortdurend herkenbaar zijn: de manier waarop kunst het leven kan veranderen, de ongrijpbaarheid van het menselijk karakter, de problemen waarmee vrouwelijke schrijvers en intellectuelen moeten worstelen in een door mannen gedomineerde wereld, de verknoping van tijd en eeuwigheid in een mensenleven en de voor iedereen op elk moment uiterst belangrijke vraag: hoe lees je een boek?

Zie voor de beschrijving van dit boek: Geachte Heer.

Zie voor de beschrijving van dit boek: Een kamer voor jezelf.

Zie voor de beschrijving van dit boek: Geheim Londen .